بازنویسی مدرن اندیشه‌های «شیخ اشراق» به قلم ابوتراب خسروی

اختصاصی جارستان: در فروردین ماه ۱۳۳۵ در شهر تاریخی فسا، ابوتراب خسروی چشم به جهان گشود. او که فرزند یک پدر ارتشی بود، به بهانه شغل پدر، بیشتر ایران را دیده و از هر گوشه برای خود دانشی کسب کرده است.

خسروی در دوران دبیرستان در اصفهان دانش‌آموز احمد گلشیری بود و با مطالعه آثار گلشیری طی سالیان بعد، خود را شاگرد او می‌داند. خسروی سوررئال می‌نویسد و شاخصه آثار پست مدرن در نوشته‌هایش به چشم می‌خورد.

در ادبیات فارسی معاصر ایران، نام ابوتراب خسروی با ناهنجاری‌های فرهنگی و اجتماعی که ریشه در دل تاریخ ما دارند، عجین شده است. خسروی از نسل داستان نویسان صاحب سبک است که توانسته مخاطب خود را همواره با سبک داستان‌نویسی خود، که مبتنی بر ادبیات کلاسیک است، همراه کند و همواره حرف تازه‌ای برای گفتن داشته باشد.

او درخصوص پتانسیل ادبیات کلاسیک ایران گفته است: «ادبیات کلاسیک ما پتانسیل زیادی برای بازخوانی داستانی دارد. این امر بستگی به نوع نگاه نویسنده امروز دارد که چگونه به این مضامین بپردازد. نثر کلاسیک ما البته با موازین رمان امروزی همخوانی ندارد و دچار نقاط ضعف‌هایی‌ست. مثلا عینیت‌گرا نیست. پرسپکتیو ندارد و جزئی‌نگر نیست. در حالیکه رمان جزئی‌نگر است. جزئی‌نگری در رمان و داستان جزو خصایص اولیه و شرط لازم است. این کار رمان است که جزئی‌نگری کند، ساز و کار واقعه را بپردازد و بفهمد و از آن مفهوم جدیدی استنباط کند.»

آواز پر جبرییل، سفری به عمق تاریخ و فرهنگ ایران

اگرچه ما طی خوانش داستان‌های مجموعه «آواز پر جبرییل» با داستان‌های مستقلی روبرو هستیم اما نگارش داستان به‌صورتی است که انگار همه از همان داستان واحد «سهرودی» منشعب شده‌اند. در کتاب سهروردی ما با سالکی روبرو هستیم که به جستجوی علم به مکانی وارد می‌شود و با آدم‌هایی برخورد می‌کند و درهای بسیاری را می‌بیند که هر کدام به سویی باز می‌شوند.

این مجموعه داستان یک بازنویسی مدرن از اندیشه های شهاب الدین یحیی سهروردی ملقب به «شیخ اشراق»، تلقی می‌شود که خسروی در آن نوشته‌ها و در واقع اندیشه‌های او را در قالب چهارده داستان، مورد بازنویسی قرار داده است.

او با تاکید بر سبک و سیاق داستان‌پردازی «شیخ اشراق»، همان روند استفاده از عناصری همچون طاووس و جغد و هدهد را به کار برده است تا کردار و کنش انسان را در قالب عناصر آیینی و فرهنگی، برای مخاطب به تصویر بکشد.

مجموعه داستان «آواز پر جبرییل» همانند آثار دیگر خسروی، لحنی منسجم و قوی دارد. مخاطب از کلام اول تا آخر همراه دنیایی می‌شود که نویسنده آن را خلق می‌کند. این مجموعه داستان توسط نشر نیماژ چاپ و روانه بازار کتاب ایران شده است.