کاربران شبکه‌های اجتماعی مجازی در مورد ویدئوی جنجالی ساسی‌مانکن چه می‌گویند؟

جارستان به نقل از روزنامه اعتماد؛ در میان کامنت‌های منتشر شده نیز، ۸۷ کامنت بیش از هزار لایک خورده است که کامنت‌های حاوی مضمون طنز، شوخی و تشویق و تمجید ساسی‌مانکن در میان این کامنت‌ها بیش از ده هزار بار لایک شده است. در میان کامنت‌های اعتراض به ویدئوکلیپ منتشر شده نیز بیشترین تعداد لایک مربوط به کامنت زیر بوده است که ۴۸۷۹ بار لایک شده است.

به دنبال انتشار ویدئوکلیپی از ساسان حیدری‌یافته معروف به ساسی‌مانکن و حضور یک بازیگر فیلم‌های مستهجن در این ویدئوکلیپ، کاربران شبکه‌های اجتماعی مجازی واکنش‌های زیادی را در این خصوص منتشر کردند. این ویدئو تا لحظه تنظیم این یادداشت در صفحه اینستاگرامی این خواننده موسیقی پاپ بیش از ۱۵٫۴ میلیون بار دیده شده که نشان می‌دهد مورد توجه درصد زیادی از ایرانیان قرار گرفته است و یکی پر مخاطب‌ترین ویدئوهای اینستاگرامی در سال ۱۳۹۹ بوده است.

یکی از مهمترین عواملی که باعث شده تا این ویدئو چنین جلب توجهی کند، حضور الکسیس تگزاس، بازیگر فیلم‌های مستهجن در این ویدئو بوده است. به دنبال انتشار این ویدئو، جستجوی دو کلمه «ساسی» و «الکسیس» در گوگل رشد قابل توجهی پیدا کرد؛ موضوعی که باعث نگرانی برخی از فعالان فرهنگی شد و بسیاری از فعالان مدنی و علاقمندان به حوزه فرهنگ انتقادات زیادی به این ویدئو داشتند و نگرانی خود را مبنی بر تأثیر منفی آن بر کودکان و خانواده ابراز کردند. با این حال برخی دیگر معتقدند در دنیای آزاد جلوی انتشار چنین مطالبی را نمی‌توان گرفت و این نهادهای فرهنگی هستند که باید با تولید محتوای مناسب و جذاب، ذائقه مردم را به محتوای فاخر عادت دهند.

اما واکنش‌های عموم مردم و کاربران شبکه‌های اجتماعی مجازی به این ویدئو متفاوت بود. در توئیتر که هزاران توئیتی که در این مورد منتشر شد، با ابزارهای داده‌کاوانه استخراج شد و توئیت‌های پرلایک جدا شدند. تحلیل مضمون توئیت‌های پرلایک (با حداقل ۴۰۰ لایک) منتشر شده در این خصوص نشان می‌دهد که بسیاری از کاربران ضمن انتقاد از نهادهای فرهنگی مسئول در تولید محتوای فرهنگی جذاب و اعتراض به سانسور و ممنوعیت‌ها در حوزه موسیقی، این موضوع را دستمایه هجو و طنز قرار دادند. این در حالی است که برخی از اکانت‌های توئیتری منتسب به اصولگرایان با ترند کردن هشتگ #ساسی_جهرمی تلاش کردند تا وزیر ارتباطات را به دلیل فیلتر نکردن اینستاگرام، مقصر این وضعیت نشان دهند که یافته‌ها نشان می‌دهد که این مضمون چندان مورد اقبال کاربران توئیتری قرار نگرفت.

در اینستاگرام اما اوضاع متفاوت بود. کاربران اینستاگرامی حدود ۱۹۳هزار کامنت بر روی ویدئوکلیپی که در این خصوص در صفحه «ساسی‌مانکن» منتشر شد، گذاشتند. تحلیل این کامنت‌ها با ابزار داده‌کاوی نیز به سادگی امکان‌پذیر نیست چرا که اینستاگرام به راحتی اجازه استخراج آن‌ها را نمی‌دهد. با این حال از میان کامنت‌های مذکور، بیش از ۴۰هزار کامنت استخراج شد که ابرواژه بدست آمده از آن در تصویر زیر قابل مشاهده است:

این تصویر نشان می‌دهد که کلمات «تو»، «ساسی»، «الکسیس» و «سمیه» بیشترین تکرار را در میان کامنت‌های بررسی شده داشته‌اند. کلماتی که نشان می‌دهد اکثر کامنت‌گذاران ساسی‌مانکن را خطاب داده و در مورد ویدئوکلیپی که او منتشر کرده به شوخی و طنز مطالبی را نوشته‌اند. در این کامنت‌ها فقط ۳۸۰ بار عبارت «دمت گرم» منتشر شده که حاکی از استقبال برخی از کامنت‌گذاران ایرانی از محتوای منتشر شده بوده است. از سوی دیگر کلمه «متأسفم» نیز ۳۱۱ بار در کامنت‌های بررسی شده دیده می‌شود که نشام می‌دهد تعداد دیگری از ایرانیان نسبت به انتشار این ویدئوکلیپ ابراز تأسف کرده‌اند. اما کلمات پرتکرار دیگری نیز در این کامنت‌ها دیده می‌شود. کلمه ایران ۵۷۸ بار، فرهنگ ۳۵۷ بار و مردم ۳۵۷ بار تکرار شده‌اند که حاکی از آن است که بحث در مورد فرهنگ ایرانی در کامنت‌ها نیز فراوان بوده و احتمالا برخی از کامنت‌گذاران این ویدئو را بر خلاف فرهنگ دانسته‌اند. کلمات پرتکرار دیگری نیز در کامنت‌ها دیده می‌شود که جای تحلیل مبسوط‌تری دارد که از جمله آن می‌توان به کلمه ترور با ۲۷۸بار تکرار، پول با ۲۵۲بار تکرار، خواهر با ۲۳۷ بار تکرار و سلطان با ۲۳۵بار تکرار اشاره کرد.

برای تحلیل دقیق‌تر کلمات بکار رفته در کامنت‌ها باید دید کدام کلمات بیشتر از همه در کنار هم و در یک کامنت بکار رفته‌اند. در همین راستا تصویر زیر گراف کلمات کلیدی کامنت‌های بررسی‌شده را نشان می‌دهد. این گراف به ما کمک می‌کند ارتباط کلمات کلیدی‌ای را که در کامنت‌های زیادی با هم به کار رفته‌اند به شکل مصور مشاهده کنیم.

همان‌طور که در تصویر  مشاهده می‌شود، گروه‌های مختلفی از کاربران با مضامین متفاوتی نظرات خود را به وسیله کامنت اعلام کرده‌اند. گروهی از کامنت‌ها که با رنگ آبی مشخص شده‌اند صرفاً به تحسین ویدیوی به‌اشتراک‌گذاشته‌شده پرداخته‌اند. بازیگر زن حاضر در ویدیو و نقش متناظر او در فیلم واقعی ابد و یک روز موضوع اصلی کامنت‌هایی بوده است که با رنگ سبز مشخص شده‌اند. گروه‌های مختلف دیگری از کامنت‌ها نیز دیده می‌شود که از میان آن‌ها کامنت‌های بخش بالایی قسمت قرمز رنگ قابل توجه است: نویسندگان این کامنت‌ها با کلماتی مانند «متأسفم»، «خاک»، «فرهنگ»، «موسیقی» و «بچه» انتشار این موزیک‌ویدیو را تقبیح کرده‌اند که دغدغه‌های اصلی و دلایل آن‌ها را برای نامناسب دانستن این ویدیو نشان می‌دهد. یکی از نکات قابل توجه دیگر کاربری است که با پاسخ دادن به تعداد زیادی از کامنت‌ها، خواننده منتشرکننده موزیک‌ویدیو را (با نام کوچک) از ترور شدن ترسانده است.

در میان کامنت‌های منتشر شده نیز، ۸۷ کامنت بیش از هزار لایک خورده است که کامنت‌های حاوی مضمون طنز، شوخی و تشویق و تمجید ساسی‌مانکن در میان این کامنت‌ها بیش از ده هزار بار لایک شده است. در میان کامنت‌های اعتراض به ویدئوکلیپ منتشر شده نیز بیشترین تعداد لایک مربوط به کامنت زیر بوده است که ۴۸۷۹ بار لایک شده است:

«واقعا متاسفم برای فرهنگی که رو به نابودی میره و متاسفم برای تمام کسانی که برای محبوب شدن آهنگ های مبتذل شما کمک میکنند ونگران کودکانی هستم که با این آهنگها بزرگ میشن»

تحلیل‌های داده‌کاوانه بر روی کامنت‌های مردم در شبکه اجتماعی اینستاگرام و توئیت‌های منتشر شده در خصوص ویدئوکلیپ ساسی‌مانکن، ابزار مفیدی در جهت فهم نظرات بسیاری از مردم در خصوص این ویدئو است. آنچه واضح است آن است که برخلاف آن که بسیاری از مسئولین فرهنگی نسبت به انتشار این ویدئو ابرازنارضایتی کرده‌اند، برخی از مردم از انتشار آن استقبال کرده‌اند و برخی دیگر از مردم همین مسئولین فرهنگی را مسبب وضعیتی می‌دانند که در آن ویدئویی که در آن بازیگر فیلم‌های مستهجن حضور دارد تا این حد مورد توجه قرار می‌گیرد.

محمد رهبری و هادی صفری، پژوهشگران شبکه‌های اجتماعی مجازی