واکنش انجمن روانپزشکان ایران به توصیه‌های طب سنتی وزارت بهداشت

جارستان – ایرنا – انجمن علمی روانپزشکان ایران در نامه‌ای، به توصیه‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در زمینه درمان‌های کمکی طب ایرانی در مقابل عوارض افسردگی و اضطراب کووید۱۹ واکنش نشان داد.

در پی انتشار توصیه‌های پیشگیرانه و درمان‌های کمکی طب ایرانی در کووید۱۹ (ویژه پزشکان) توسط وزارت بهداشت، مجید صادقی رئیس انجمن علمی روانپزشکی ایران در نامه ای به بخش هایی از این توصیه ها که به امور روانپزشکی از جمله افسردگی مربوط است واکنش نشان داد.

در نامه انجمن علمی روانپزشکان ایران به قاسم جان بابایی، معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آمده است: بخشی از توصیه‌های پیشگیرانه وزارت بهداشت با عنوان اصول کمکی طب ایرانی برای درمان افسردگی، اضطراب و وسواس اختصاص داده شده است. از آن‌جا که انجمن علمی روان‌پزشکان ایران خود را بازوی مشورتی وزارت بهداشت در حوزه روان‌پزشکی می‌داند و به شکل مستمر در این زمینه مورد خطاب و مشورت وزارت محترم بهداشت است، انتظار داشت پیش از انتشار این متن، نظر کارشناسی انجمن در زمینه درمان‌های روان‌پزشکی موجود در آن دریافت و اعمال شود.

در این نامه تصریح شده است: در بخش توصیه‌های مربوط به درمان افسردگی، چند نکته لازم به ذکر است، در منبع شماره ۹۰ این توصیه نامه، به مصرف شربت جلاب توصیه اما مقالهی مذکور مربوط به ارزیابی اثر پاشویه گرم بر خواب سالمندان است و در انتهای آن عدم اثربخشی این روش را نتیجه‌گرفته است. بنابراین هیچ ارتباطی به توصیه مذکور و اثربخشی در درمان افسردگی ندارد.

انجمن علمی روانپزشکان ایران افزود: منبع شماره ۱۴۱، توصیه نامه وزارت بهداشت مطالعه‌ای مقدماتی و بدون مقایسه با دارونما (placebo) درباره اثربخشی «Melissa officinalis» است که برای تأیید تجویز یک دارو بسیار ناکافی است. منبع شماره ۱۴۲ توصیه نامه مبتنی بر طب ایرانی وزارت بهداشت نیز مربوط به کارآزمایی بالینی همین دارو (در مقایسه با دارونما) روی یک نمونه از بیماران دچار آنژین قلبی مزمن است که با توجه به محدودیت‌های روش‌شناختی زیاد و جمعیت هدفِ متفاوت با توصیه گزارش مورد نظر، باز هم به عنوان منبع این توصیه به‌کار نمی‌آید.

در این نامه آمده است: منبع شماره ۱۴۳ توصیه نامه وزارت بهداشت نیز در تأیید اثربخشی اسطوخودوس در درمان افسردگی آورده شده، در حالی که این منبع مربوط به ارزیابی اثر آن بر اضطراب است و به جز آن، مطالعه پری و همکاران (۲۰۱۲) این نتیجه‌گیری را هم زیر سؤال برده است.

انجمن علمی روانپزشکی در این نامه تاکید کرد: در بخش توصیه‌های مربوط به درمان اضطراب نیز چند نکته لازم به ذکر است: منبع ۱۴۰ این توصیه نامه مربوط به بررسی اثر آنتی‌میکروبیال داروهای گیاهی و کاملاً غیرمرتبط با موضوع اضطراب است. آدرس منبع علمی توصیه شماره ۱۴۴ نیز ناقص نوشته شده (نام مجله نوشته نشده) ولی از عنوان آن روشن است که ارتباطی با اضطراب ندارد.

همچنین منبع شماره ۱۴۵ توصیه نامه وزارت بهداشت، مربوط به بررسی تأثیر رایحه‌درمانی با اسانس لیموترش بر اضطراب بعد از عمل جراحی ارتوپدی است که یک کارآزمایی بالینی بدون مقایسه با اثر دارونماست. 

انجمن علمی روانپزشکان ایران افزود: در بخش توصیه‌های مربوط به درمان وسواس نیز نکته لازم به ذکر است: منبع توصیه شماره ۱۴۸ با موضوع وسواس بی‌ارتباط است. منبع علمی اشاره شده در توصیه شماره ۱۴۹ مربوط به یک کارآزمایی بالینی دوسوکور است که برتری اثر گل گاوزبان را نسبت به دارونما بر علایم اختلال وسواس نشان داده است. با این حال این توصیه در راهنماهای بالینی معتبر جایی ندارد و این مطالعه نیازمند تکرار و رفع محدودیت‌هایی است که بر این نتیجه‌گیری وارد است. از طرفی، بر اساس منبع شماره ۱۵۰ همین متن، مرور مطالعات نشان می‌دهد که شواهد موجود برای اثربخشی داروهای گیاهی بر وسواس، دارای کیفیت پایینی است.

در این نامه تصریح شده است:‌ بنابراین، توصیه‌های مرتبط با درمان‌های روان‌پزشکی در این متن از نظر انجمن علمی روان‌پزشکان ایران مورد تأیید نیست و تقاضا می‌شود دستور فرمایید در اسرع وقت نسبت به حذف آنها اقدام شود. این انجمن مانند همیشه آماده است تا نقش کارشناسی خود در این حوزه تخصصی را در جهت منافع مردم و پاسداشت حوزه‌ علم روان‌پزشکی ایفا کند.