ورود نخستین کاروان نظامیان صلحبان روسیه به ارمنستان

جارستان به نقل از یورونیوز؛نخستین کاروان نظامی روسیه برای نظارت بر آتش‌بس میان ارمنستان و آذربایجان در منطقه ناگورنو قره‌باغ روز چهارشنبه ۲۱ آبان (۱۱ نوامبر) با بیست هواپیمای باری ارتش وارد ایروان، پایتخت، شد.

به گزارش رسانه‌های روسیه به نقل از ارتش این کشور، ۴۰۰ سرباز صلحبان ارتش فدراسیون روسیه در نخستین گام کنترل گذرگاه لاچین را بر عهده می‌گیرند. لاچین معبری است که منطقه کوهستانی قره‌باغ را به جمهوری ارمنستان وصل می‌کند.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین روز چهارشنبه با تایید این خبر اعلام کرد قرار است روند استقرار ۱۹۶۰ نظامی روسیه درمنطقه مورد مناقشه ناگورنو قره‌باغ تکمیل شود.

ارمنستان و آذربایجان در نخستین ساعات بامداد سه‌شنبه با میانجیگری روسیه به یک ماه و نیم مخاصمه نظامی همه‌جانبه در قره‌باغ پایان دادند. این توافق آتش‌بس، یک پیروزی نظامی-سیاسی بزرگ برای جمهوری آذربایجان و یک شکست برای ارمنستان و به‌ویژهنیکول پاشینیان، نخست وزیر غرب‌گرای این کشور به شمار می‌رود.

براساس این توافق، صلحبانان روسیه جایگزین نظامیان ارمنستان در منطقه قره‌باغ می‌شوند.

به گفته وزارت دفاع روسیه، صلحبانان این کشور بلافاصله پس از رسیدن به پایتخت ارمنستان به سوی پست‌های دیده‌بانی در خط تماس و معبر لچین حرکت کردند.

آنچه باید درباره توافق آتش‌بس میان ارمنستان و آذربایجان بدانیم؛

خبرگزاری دولتی آناتولی ترکیه رئوس توافق آتش‌بس را به این ترتیب تعریف کرده است. براساس توافق آتش‌بس میان دو طرف درگیر در مخاصمه قره‌باغ که از نیمه‌شب ۱۰ نوامبر اجرایی شد:

• نیروهای آذربایجان و ارمنستان در مناطق تحت کنترل خود باقی می‌مانند
• شهر کلبجر تا ۲۵ آبان/۱۵ نوامبر، آغدام (آکنا) تا ۲۹آبان/۲۰ نوامبر و گذرگاه لاچین تا ۱۱ آذر/اول دسامبر از کنترل جمهوری خودخوانده آرتساخ (قره‌باغ) خارج شده و به جمهوری آذربایجان بازپس داده می‌شود.
• دو طرف به راه‌اندازی سازوکار صلح در قره‌باغ متعهد هستند.
• نیروهای نظامی روسیه برای ۵ سال جای سربازان ارمنستان در منطقه مورد مناقشه را می‌گیرند.
• صلحبانان روسیه در گذرگاه میان استپاناکرات (خان‌کندی) و جمهوری ارمنستان مستقر می‌شوند.
• آوارگان جنگ با نظارت کمیساریای عالی پناهندگان ملل متحد به خانه و کاشانه خود در قره‌باغ باز می‌گردند.
• بین آذربایجان و نخجوان گذرگاه زمینی ساخته می‌شود.
• اسرا و اجساد جان‌باختگان دو طرف مبادله می‌شود.

در آخرین توافق آتش‌بس موقت بین باکو و یروان، به برخی از موضوعات اساسی، خصوصا وضعیت حاکمیت بر ناگورنو قره‌باغ پرداخته نشده است.

خبرگزاری راشاتودی، پس از امضای توافق آتش‌بس میان دو طرف درگیری، این سند بین‌المللی را یک پیروزی سه‌جانبه توصیف کرد: آذربایجان پیروزی نظامی و استراتژیک در میدان جنگ و معادلات ژئوپلیتیک را از آن خود کرد.

روسیه بار دیگر در بحرانی که سازمان ملل، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا از حل آن عاجز بودند، یک پیروزی دیپلماتیک را به نام خود کرد.

ارمنستان با پذیرش پیمان آتش‌بس، از بروز یک فاجعه انسانی بزرگ در قره‌باغ و همچنین جمهوری ارمنستان، جلوگیری کرد.

به این سه بازیگر اصلی بحران باید دو پشتیبان نظامی آذربایجان، یعنی ترکیه و اسرائیل را هم اضافه کرد. پهپادهای بایراکدار (بیرقدار) ترکیه و هاروپ اسرائیل نقش بزرگی در برتری هوایی ارتش آذربایجان علیه نیروی زمینی ارمنستان بازی کردند.

رجب طیب اردوغان، بار دیگر توانایی آنکارا برای ورود به یک بحران و دیکته کردن اراده ترکیه، با وجود هشدارهای بین‌المللی را نشان داد و تل آویو ثابت کرد که می‌تواند یک بازیگر موثر بحرانی باشد که هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای اسرائیل جریان دارد.

نارضایتی در ارمنستان، سرکوب معترضان و هشدار به احتمال وقوع کودتا

با وجود تحلیل رسانه دولتی روسیه، به نظر می‌رسد نارضایتی گسترده در ارمنستان از عقب نشینی نیکول پاشینیان از ادامه جنگ، آینده سیاسی این کشور را بار دیگر در هاله‌ای از ابهام فرو برده است. دولت ارمنستان روز چهارشنبه به مخالفان نسبت به تلاش برای کودتا هشدار داد.

نیکول پاشینیان دو سال پیش و پس از بروز یک انقلاب «مخملی» کلاسیک مدل اروپای شرقی و قفقاز به قدرت رسید، نخست‌وزیری مشخصا طرفدار اتحادیه اروپا و نزدیکی به غرب بود. بسیاری از کارشناسان ورود دیرهنگام روسیه برای پایان دادن به دور اخیر مناقشه قره‌باغ را، تنبیه پاشینیان از سوی مسکو دانسته اند.