خانه موزه شیون فومنی در انتظار اقدام میراث فرهنگی گیلان

جارستان به نقل از ایرنا؛ موضوع خرید و ثبت ملی خانه شیون فومنی شاعر محبوب و مردمی گیلان از سالها پیش مرکز توجه فرهنگ دوستان و رسانه های گیلان است . خانه ای که قرار بود پس از ثبت ملی و خرید آن با عنوان ” خانه – موزه شیون فومنی” از مراکز فرهنگی و گردشگری شود.

عمارتی که خانه ی شعر و فولکلور گیلان باشد تا هر گیلانی به این هویت و شناسنامه فرهنگی تا همیشه ی تاریخ به خود ببالد. اما امروز یکشنبه ۲۳ شهریور ۱۳۹۹ در بیست و دومین سالروز درگذشت جانسوز زنده یاد شیون فومنی، شاعر نامدار گیلان، همچنان شاهد عملی نشدن این رویداد فرهنگی گیلان در پس وعده و وعیدهای مسئولان استان هستیم.

موضوع خانه شیون فومنی از سال ۱۳۸۶ پس از درخواست تنی چند از بزرگان فرهنگ، هنر، پژوهش و دانش گیلانی همانند استاد جعفر خمامی زاده، استاد فریدون نوزاد، استاد فرض پور ماچیانی، دکتر محمدعلی فائق که دیگر در بین ما نیستند و چند چهره ی دیگر نامدار برای تحقق این امر خطاب به استاندار وقت امضا شد و حامد فومنی ( فرزند ارشد شیون) علی رغم پیگیری های مستمری که داشت از سوی مسئولان استانداری، میراث فرهنگی، شورای شهر و شهرداری رشت با وعده و وعیدهای مستمر، بلا اقدام و بی پاسخ ماند.

خانه مادری شیون فومنی دارای قدمت ۸۰ ساله و در شرایط فرسودگی و تخریب و در وضعیت سخت زیستن در آن و با معذوریت شدید مالک روبرو است به نحوی که مالک امکان زیستن در آن خانه را ندارد.

محمدحسین مهدی پور عضو هیئت امنا و رییس هیئت اجرایی بنیاد فرهنگی شیون فومنی با عرض تسلیت ۲۲مین سالروز درگذشت جانسوز زنده یاد فرهیخته شاعر نامدار دو زبانه گیلان میراحمد سیدفخری نژاد مشهور به «شیون فومنی» در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: پس از تاسیس بنیاد فرهنگی شیون فومنی برای ادامه پیگیری ها، در شهریور ماه ۱۳۹۸ به پیشنهاد بنیاد و پذیرش مشروط مالک خانه مادری زنده یاد شیون فومنی، با انعقاد تفاهم نامه بین بنیاد فرهنگی شیون فومنی با مالک خانه واقع در محله رودبارتان رشت، مالک محترم این خانه تاریخی ( که دوران کودکی و نوجوانی شیون شالیزاران شمال را در شناسنامه هویتی خود دارد) متعهد شد تا ضمن حفظ و نگهداری آن، این خانه را به غیر نفروشد و بنیاد فرهنگی شیون فومنی متعهد شد تا با پیگیری از مسئولان استانی اعم از اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گیلان، با ثبت ملی بنا و خرید آن نسبت به احیای اثر تاریخی با قدمت ۸۰ ساله به عنوان خانه موزه شیون اقدام جدی نماید.

وی افزود: با پیگیری از رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان در دی ماه ۱۳۹۸ به پیشنهاد بنیاد شیون جلسه ای در دفتر دکتر کیوان محمدی با حضور مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و معاون میراث فرهنگی مدیرکل و تنی چند از فرهیختگان گیلانی از جمله استاد احمد اداره چی گیلانی، استاد هوشنگ عباسی و دکتر سیدهاشم موسوی( رییس پژوهشکده گیلان شناسی دانشگاه گیلان)، اینجانب و نیز حامد فومنی (فرزند ارشد شیون) برگزار شد. در این جلسه دکتر کیوان محمدی برای تامین اعتبار استانی خرید خانه مادری شیون قول مساعد دادند و مدیرکل وقت میراث فرهنگی نیز قول ثبت ملی این خانه و پس از خرید، تجهیز و احیای آن را به عنوان خانه موزه شیون دادند. و پس از آن با پیگیری های بنیاد فرهنگی شیون فومنی از اداره کل میراث فرهنگی گیلان با بازدیدها و بررسی های کارشناسی پرونده ثبت ملی این خانه آماده شد و برای اخذ مجوزهای قانونی به وزارت میراث فرهنگی ارسال شد و در خرداد ماه ۱۳۹۹ طی مصاحبه آقای دکتر جهانی معاون میراث فرهنگی گیلان، خبر ثبت ملی خانه مادری شیون فومنی به همراه تعداد دیگری از مراکز تاریخی و میراثی گیلان به مردم در رسانه ها منعکس گردید.

وی خاطرنشان کرد: در پی آن بنیاد فرهنگی شیون فومنی با ارسال نامه ای به آقای مهندس حلاج پور مدیرکل جدید میراث فرهنگی استان با قدردانی از ثبت اثر، خواستار اقدام لازم برای خرید و احیای خانه مادری شیون شد. از سوی دیگر طی دیدار حضوری آقای حامد فومنی، مدیر محترم بنیاد فرهنگی شیون فومنی با آقای حلاج پور با قول مساعد ایشان بویژه با اختصاص اعتبار ملی دریافت شده برای انجام این مهم روبرور شد. برای تحقق این قول، بلافاصله تفاهم نامه نحوه و روند اجرای این مهم، از سوی بنیاد فرهنگی شیون فومنی به آقای حلاج پور، مدیرکل میراث فرهنگی گیلان در اواخر خرداد ۹۹ ارائه شد لیکن متاسفانه علی رغم پیگیری مکرر ، تا به امروز که بیست و دومین سال درگذشت شیون فومنی است نه تفاهم نامه به امضای طرفین رسیده و نه خانه مادری شیون برای ایجاد خانه – موزه شیون فومنی خریداری، احیا و تجهیز شده است‌.

به گفته وی ، برای تحقق این رویداد فرهنگی گیلان موضوع به آقای دکتر محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور نیز منعکس شده و علی رغم استقبال و ابلاغ دستور مساعد ایشان به سازمان مدیریت و برنامه ریزی گیلان تا به امروز هیچگونه اقدامی از سوی سازمان مدیریت استان نیز صورت نگرفته است.

مهدی پور یادآور شد: طی سال گذشته با توجه به موافقت مشروط مالک محترم با همزمانی ثبت و خرید خانه به عنوان خانه موزه شیون فومنی، همانند ۱۲ سال گذشته، تنها با وعده مسئولان بویژه سازمان مدیریت و میراث فرهنگی گیلان، مواجه بودیم و علی رغم اعلام موافقت در جلسات و حتی اختصاص اعتبار مربوط، اقدام موثری صورت نگرفت .

اکنون این نگرانی وجود دارد که بلای عدم اقدام به موقع و تخریب خانه استاد هوشنگ ابتهاج سایه سبز شعر گیلان بر سر خانه مادری شیون فومنی بیاید و بجای مرمت و احیای این خانه، شاهد تخریب و نابودی یکی دیگر از میراث های فرهنگی ارزشمند گیلان باشند.

دوستداران شعر و ادبیات امیدوارند این شعر شیون فومنی که ( ” شیون” از سرخی چشم آسمان همچون عقیق/ از غریب افتادگانم در دیار خویشتن ) تحقق نیابد و این یادگار به جا مانده از شاعر ارجمند این خطه به خانه شعر و فولکلور گیلان بدل شود .

نگاهی به زندگینامه شیون

میراحمد سید فخری نژاد با نام شاعری شیون فومنی سوم دی ماه ۱۳۲۵ در شهرستان فومن متولد شد . تحصیلات ابتداییخود را در رشت سپری کرد و بعد همراه خانواده به کرمانشاه کوچ کرد و سه سالهٔ دوم دبیرستان را تا اخذ دیپلم طبیعی در ۱۳۴۵ در آنجا گذراند.شیون سال ۱۳۴۶ وارد سپاهی دانش در طارم شد و یک سال بعد به استخدام ادارهٔ آموزش و پرورش استان مازندران درآمد.او در سال ۱۳۷۲ مبتلا به بیماری نارسایی کلیه شد و یک سال بعد برای درمان این نارسایی به وسیله دیالیز به تهران کوچ کرد و در همین سال با وجود درد شدید موفق به اخذ مدرک تحصیلی لیسانس در ادبیات فارسی، از دانشگاه تربیت معلم شد. شیون در سال ۱۳۷۶ پس از سال‌ها تدریس، بازنشسته شد.وی از معدود شاعران گیلان زمین است که به گواه آثارش به عنوان شاعر موفق دوزبانه ی مردمی در ادبیات معاصر مطرح است. شیون با سرایش اشعار ساده و دلنشین ، زبان گیلکی را که مورد بی مهری و غفلت قرار گرفته بود با اشعار زیبایش بار دیگر در مرکز توجه مردم قرار داد و از سوی دیگر در حوزه شعر فارسی با انتشار مجموعه‌های شعر فارسی و ارائه قالبهای معمول و مرسوم شعر فارسی از شاعران تأثیر گذار و توانای شعر معاصر بشمار می‌رود.
شیون سال ۱۳۷۲ مبتلا به بیماری نارسایی کلیه شد و در شهریور ۱۳۷۷ پس از یک دوره بیماری مزمن کلیوی و انجام پیوند کلیه در یکی از بیمارستانهای تهران از دنیا رفت و بنا به وصیتش در جوار آرامگاه میرزا کوچک جنگلی در آرامستان سلیمان داراب رشت به خاک سپرده شد.

از آثار این شاعر می توان به پیش پای برگ (برگزیده اشعار فارسی ، یک آسمان پرواز (برگزیده اشعار فارسی )، از تو برای تو ( مجموعه غزل، رباعی، دو بیتی، مثنوی سرودهٔ شاعر جمع آوری و منتشر شده به کوشش فرزندش حامد فومنی) ، رودخانه در بهار ( اشعار سپید شاعر همراه با مقدمه‌ای از شیون در باب دیدگاه وی از شعر و زبان شعری )، کوچه باغ حرف ( این مجموعه در برگیرندهٔ کلیهٔ اشعار شاعر در قالب رباعی ) اشاره کرد.

خیاله گرده گیج (پرسه خیال): مجموعه شعر گیلکی همراه با آوانگاری و برگردان فارسی و توضیح و تشریح لغات و اصطلاحات گیلکی که در آغاز این کتاب به قلم شمس لنگرودی، حافظ موسوی، دکتر احمد ابومحبوب، دکتر علیرضا حسن زاده نظرات و دیدگاه های این شخصیت ها درباره شعر و جایگاه ادبی شیون ، آلبوم صوتی منظومه گیلکی “گاب دکفته بازار” به کوشش: حامد فومنی و همکاری هنرمندان تئاتر گیلان. این منظومه گیلکی در قالب نمایشنامه منظوم به روایت حامد فومنی و اجرای هنرمندان تئاتر و در پایان با اجرای ترانه گیلکی با صدای سعید تحویلداری و آهنگسازی اکبر کنعانی منتشر شده است.

آلبوم صوتی “هلاچین” (مجموعه ترانه های گیلکی شیون فومنی) با صدای ناصر مسعودی، آهنگساز: مسعود لاهیجی، تنظیم موسیقی: رضا فدائی، دکلمه: حامد فومنی منتشر شده است.