<جشن نیلوفر>؛ بهانه‌ی شادی ایرانیان باستان در آغاز تابستان

جارستان به نقل از ایسنا؛ دست کم تا اواسط قرن چهارم هجری قمری، روز ششم از ماه تیر یعنی «خردادروز» در تقویم زرتشتیان، در اوایل تابستان و همزمان با شکفته شدن گل نیلوفر، ایرانیان باستان جشنی برگزار می‌کردند به نام «جشن نیلوفر».

دست کم تا اواسط قرن چهارم هجری قمری، روز ششم از ماه تیر یعنی «خردادروز» در تقویم زرتشتیان، در اوایل تابستان و همزمان با شکفته شدن گل نیلوفر، ایرانیان باستان جشنی برگزار می‌کردند به نام «جشن نیلوفر».

در برخی سایت‌های اینترنتی به نقل از منابع مختلف درباره‌ی این روز آمده است: در این روز شست‌وشو و تبرک و تقدس آب، معمول است. این روز به احتمال زیاد مقدمه‌ی جشن تیرگان بوده و حتا براساس نوشته‌ای که در این زمینه در فرهنگ لغت‌نامه دهخدا با اشاره به «برهان قاطع» ابوریحان بیرونی آمده، در این روز هر حاجتی که از پادشاه خواسته شود، برآورده می‌شود.

یک پژوهشگر تاریخ در این‌باره گفت: کتاب «آثار الباقیه» نوشته‌ی ابوریحان بیرونی تنها منبع موجود درباره‌ی این جشن باستانی است که در آن فقط از برگزاری این جشن در ششم تیرماه خبر داده شده است و به‌جز آن، چیز دیگری در این زمینه وجود ندارد.

رضا مرادی غیاث‌آبادی ادامه داد: احتمالا چون گل نیلوفر در اوایل تابستان شکوفه می‌دهد، ایرانیان باستان جشن نیلوفر را در این زمان برگزار می‌کردند. با توجه به این‌که ابوریحان بیرونی اگر در نقطه‌ای خاص، جشنی برگزار می‌شد به مکان آن نیز در نوشته‌های خود اشاره می‌کرد و چون نامی از مکان برگزاری این جشن در کتاب خود نیاورده، احتمال می‌رود این جشن یکی از جشن‌های عمومی ایرانیان باستان بوده که در آن دوران برگزار می‌شده است.

وی درباره‌ی زمان برگزاری این جشن نیز اظهار کرد: ابوریحان بیرونی در قرن چهارم هجری قمری می‌زیست و به‌دلیل این‌که هنوز منبع دیگری در این زمینه به‌دست نیامده، به‌نظر می‌رسد این جشن تا آن زمان برگزار می‌شده است.

او با تأکید بر فراموش شدن بسیاری از جشن‌های ایران باستان در زمان حال، بیان کرد: بسیاری از جشن‌های باستانی ایرانیان متأسفانه در حال فراموشی هستند. «جشن نیلوفر» نیز در این دسته قرار می‌گیرد، چون متأسفانه هیچ منبع دیگری در این زمینه در اختیار نیست و کسی اطلاع دقیقی درباره‌ی زمان، مکان و حتا چگونگی برگزاری آن ندارد.

مرادی غیاث‌آبادی افزود: گل نیلوفر یک بدنه‌ی بلند با رنگ ارغوانی دارد. این گل در اوایل تابستان هر روز صبح شکوفه می‌دهد و هر عصر از بین می‌رود.