قصه اصالت رنگ‌ها در کرونا

جارستان به نقل از ایرنا؛ بازهم روزجهانی دیگری به پاسداشت صنایع دستی از راه رسید؛ اما این بار کرونا فرصت تکرار کلیشه های نخ نمایی چون ” صنایع دستی تجلی گر ذوق”، ” صنایع دستی ما و تاریخ کهنش “، ” ما از همه بهتریم ” و … را گرفت و خود در قصه ای نو، صنایع دستی هزار رنگ گیلان را به چالش کشید.

خبرنگاران محکوم به نوشتن داستان‌هایی کاملا واقعی هستند و اگر پایشان به ورطه‌ خیال بلغزد دیگر خبرنگار نیستند و باید نامشان را قصه نویس گذاشت و شاید برای همین گابریل گارسیا مارکز سردمدار رئالیسم جادویی ابراز اشتیاق می کند که او را یک روزنامه نگار بخوانند تا یک رمان نویس برنده نوبل …

داستان واقعی کرونا ماه هاست که جهان را درگیر کرد و پس از یک خانه مانی طولانی اقشار مختلف را در سرزمینمان متضرر نمود اما در حین ضرر پررنگ فعالان گردشگری گیلان، خبرهای نرمی دست به دست می شد مبنی بر اینکه خالقان رنگ و اصالت در هنرهای سنتی وصنایع دستی گیلان بدلیل استفاده منطقی از فضای مجازی، شاید به نسبت فعالان گردشگری آسیب کمتری متحمل شدند؛ اما گفت و گوی ایرنا با هنرمندان و مسئولان نشان داد کرونا قصه صنایع دستی استان را نیز بی غصه نگذاشته است.

رنگ های مجازی؛ رنگ های واقعی

عالیه صادقی یکی از هنرمندان مطرح در رشته رشتی دوزی است و اثرش علاوه بر نشان ملی مرغوبیت به دریافت نشان یونسکو نیز مزین شده است، می گوید: کرونا قصه رنگ ها در هنر را به چالش کشیده است.

وی که در همه کلامش لحظه ای از جهان رنگ ها فاصله نمی گیرد، می افزاید : البته که فضای مجازی در کرونا اندکی دستگیر هنرمندان صنایع دستی شد اما رنگ های واقعی در فضای مجازی گویا نیستند واین موضوع مخاطبان رنگ شناس را نسبت به خرید وازده می کرد.

وی ادامه می دهد: رنگ ها سخن می گویند و صنایع دستی علاوه بر انتقال حس و اصالت از طریق دست به اثر به کنش رنگ های برآمده از طبیعت است که منحصر بفرد می شوند.

او می گوید: زنگاری، نیلی، آسمانی و لاجورد همه آبی هستند اما هر کدام از اینها برای مخاطب اصالت خواه تعریف دارد که متاسفانه در ارائه مجازی همه این رنگ ها، آبی تلقی می شود و این موضوع حق انتخاب را از مخاطبان می گیرد.

صادقی با تاکید بر اینکه نگاه واقعی با نگاه مجازی بسیار متفاوت است، می گوید: در واقع در فضای مجازی مخاطبان هنر اصیل و خاص حتی از دیدن ترکیب رنگ ها عاجز بودند و این موضوع حلقه خرید را تنگ تر می کرد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود اندکی از فضای رنگ ها فاصله می گیرد و خواهان حمایت هنرمندان صنایع دستی است و می گوید: مسئولان می آیند، وعده ها می دهند و یک از هزار عمل نکرده می روند و باز هم اهالی هنر بی پشتوانه می مانند.

وی با انتقاد از ناشناخته ماندن و معرفی نشدن صنایع دستی گیلان می گوید: چرا باید پته کرمان و سوزن دوزی بلوچ برای گردشگر خارجی شناخته شده باشد اما رشتی دوزی را کسی نشناسد.

وی مولفه آموزش را بسیار موثر می داند اما معتقد است : نباید هر کس به صرف اینکه تنها یک دوره آموزش را گذارنده به خود اجازه ورود به دنیای آموزش را دهد چرا که اصالت زمانی ماندگار است که انتقالش درست باشد.

وی منتقد حضور واسطه ها نیز هست و از خریدهای بی اصالت بواسطه ارزان بودن و هدیه دادن آنها به میهمانان توسط مسئولان بسیار شاکی است و می گوید : نباید اصالت را فدای قیمت کرد چرا که این اقدام چهره صنایع دستی گیلان را در جهان مخدوش می کند.

صادقی از نحوه اهتمام و قدرشناسی نسبت به هنرهای اصیل هم انتقاد می کند و می گوید : از مقایسه یک اثر رشتی دوزی در موزه آرمیتاژ روسیه با موزه های خودمان شرمنده و به حسرت دچار شدم که چگونه است هنرمان نزد بیگانه قدر می یابد اما در کاخ موزه های کشور خودمان به بی مهری دچار می شوند.

وی نمایشگاه ها را موجب افزایش انگیزه، ارتقاء و رقابت در هنرمندان می داند و ادامه می دهد: ای کاش! حال که اندکی از بحران کرونا کاسته شده و تاسیسات گردشگری باز شده اند، مجوز بازگشایی نمایشگاه ها نیز صادر شود.

گیلانگردان آگاهند که در رهسپاری جاده های این استان در پیش از کرونا، این تنها طبیعت نبود که در دو سوی جاده رخ می نمود بلکه به ذوق هنر گیله مردان و گیله زنان، هزار رنگ طبیعت استان در بافته های حصیری، گلیم، بامبو بافی و مانند آن رسوخ کرده و سراسر شوق و شگفتی هدیه می بخشید.

کرونا شانس فروش صنایع دستی را بسیار کاهش داد

معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان بیان کرد: اگرچه فضای مجازی در بحران کرونا اندکی یاریگر شد اما به هیچ عنوان جای ارائه واقعی آثار را نگرفت و هنرمندان بسیار متضرر شدند.

فرزاد رشیدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ضررفعالان این حوزه بر اثر کرونا را نزدیک به ۳۰۰ میلیارد ریال عنوان کرد و گفت: درصدد هستیم مجوز بازگشایی نمایشگاه های صنایع دستی را در هفته پاسداشت صنایع دستی دریافت کنیم.

وی با بیان اینکه برای هفته یادشده ۱۵۰ برنامه بمنظور دیده شدن آثار تولیدات هنرمندان در نظر گرفته شده است، گفت: در صورت صادر نشدن مجوز، برنامه های خلاقانه جایگزینی درنظر گرفته شده تا شاید قدری التیام بخش خسارت های کرونا باشد.

وی تسهیلات کم بهره را یکی از راه های حمایت از هنرمندان آسیب دیده عنوان کرد و گفت: حمایت ها در زمینه ارائه تسهیلات کم بهره صورت گرفته بطوریکه برای هر هنرمند دارای شرایط، تسهیلات ۱۲ میلیون تومانی در نظر گرفته شده است که از طریق سامانه کارا می توانند برای دریافت آن اقدام کنند.

وی یادآور شد : ۲۴هزار هنرمند صنایع دستی در گیلان کارت شناسایی دریافت کرده اند.

یافته های تاریخی، قدمت اصالت در ذوق و رنگ صنایع دستی، گیلان را گواه هزاران ساله است؛ اما امروز علاوه بر تهدید این رنگ و اصالت از سوی ساخته های شکننده چشم بادامیان چینی، بحران کرونا نیز بر مشکلاتی چون بیمه بر غصه هنرمندان افزود و اگر چه فرصت تکرار کلیشه های نخ نمایی چون ” صنایع دستی تجلی گر ذوق”، ” صنایع دستی ما و تاریخ کهنش “، ” صنایع دستی هر استان رنگ و بوی …”، ” ما از همه بهتریم ” را در بیستم خردادماه – روز جهانی صنایع دستی- گرفت اما خود در قصه ای نوصنایع دستی هزار رنگ گیلان را به چالش کشید.

برآیند کلام هنرمندان و مسئولان پس از بیان مشکلات امیدواری به آینده با بازگشایی نمایشگاه های صنایع دستی در استان پس از کرونا عنوان شد که امیدواریم روز به روز به اندیشه و امید از دردهای بجامانده از کرونا کاسته شود.

از ۹۰ رشته صنایع دستی گیلان ۷۱ رشته فعال است و تاکنون شش هزار و ۲۹۸ هنرمند هنرهای سنتی و صنایع دستی استان بیمه شده‌اند.
در این بین ۶۴ محصول از اقلام صنایع دستی گیلان نشان مرغوبیت و همچنین شش کالا نشان یونسکو دریافت کرده‌اند که این خود افتخاری در حوزه فرهنگ و هنر استان است.
همچنین چادرشب و گلیم گیلان نشان جغرافیایی کسب کرده و تاکنون هشت استاندارد ملی نیز در چهار رشته در حوزه تولید رشتی دوزی، مرواربافی، چادرشب بافی و سفال سنتی گیلان دریافت شده است.
رشتی دوزی، لباس محلی، چادرشب بافی، خراطی، چوب تراشی، گره چینی، نازک کاری، منبت و معرق چوب، حصیربافی، بامبوبافی، مرواربافی، سفالگری، کاشی معرق، مینای خانه بندی، چلنگری، قلمزنی، گلیم بافی، جاجیم بافی، شال بافی، نمد مالی، جوراب بافی، عروسک بافی، قلاب بافی و …برخی از هنرهای سنتی و صنایع دستی گیلان است.

گیلان از جمله نخستین استان هایی بود که درگیر کرونا شد و به سرعت همه بخش های آن از این بحران متاثر شدند.

بر اساس آخرین آمارهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ تاکنون ۱۷۱ هزار و ۷۸۹ نفر به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت ۷۲ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۸۲۸۱ نفر رسید.

از روز ۱۷ تا ۱۸ خردادماه بر اساس گزارش آزمایشگاه ها و دانشگاههای علوم پزشکی دو هزار و ۳۶۴ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شد. از بین مبتلایان جدید، ۶۴۸ مورد بستری و ۱۹۱۶ نفرموارد سرپایی یا در تماس با مبتلایان بودند که شناسایی شدند. با در نظر گرفتن موارد جدید، مجموع بیماران مبتلا به کووید- ۱۹ در کشور به ۱۷۱ هزار و ۷۸۹ نفر رسید.