۴۰۰ میلیارد تومان بهای بلیط هواپیما دست چه کسی است؟

جارستان به نقل از تیک؛ شیوع ویروس کرونا ایرلاین‌های داخلی را با خسارات بسیار جبران ناپذیری روبرو کرد، چرا که تمامی پرواز‌های آن‌ها لغو شد و از سوی دیگر موظف شدند تمام بهای بلیط‌ها را تمام و کمال پرداخت کنند، این در حالیست که تاکنون ایرلاین‌ها از انجام این کار خودداری کرده‌اند.

حرمت‌الله رفیعی رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافری و گردشگری کشور با اشاره به اینکه بر اساس مطالعات میدانی ما بالغ بر ۴۰۰ میلیارد تومان از پول مردم در اختیار ایرلاین‌ها است، گفت: مقداری بیشتر از این مبلغ هم در اختیار هتل‌ها و مراکز اقامتی خارجی و داخلی قرار دارد و مردم هم نمی‌توانند پولشان را مسترد نمایند.

وی افزود: دفاتر ما هم این‌قدر توان مالی ندارند که پول مردم را برگردانند و من به‌کرات از مسئولان به‌خصوص مسئولان محترم نظارتی درخواست کرده‌ام و با وزرای مربوطه و مدیران دستگاه قضا مکاتبه نموده و خواسته‌ام تا وارد عمل بشوند چراکه پیگیری بیشتر این موضوع از عهده سازمان‌های ما خارج است. به بیان دیگر مدت ۴ ماه است پول مردم در اختیار این ایرلاین‌ها است و بخشنامه‌های صادرشده برای استرداد این وجوه به مردم بلااثر بوده است.

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافری و گردشگری کشور ادامه داد: در حال حاضر سؤال اینجاست که چه کسی باید این پیگیری را انجام بدهد چرا که ایرلاین‌ها در حال کاسبی با پول مردم هستند و مردم هم که به امید مسافرت در دفاتر ما ثبت‌نام کرده بودند به دلیل جبر وارد شده به دلیل کرونا از سفر بازمانده‌اند و پولشان هم تاکنون به آن‌ها بازگردانده نشده است.

ایرلاین های خارجی پول بلیط مسافران ایرانی را پس نمی دهند

این در حالیست که دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی گفت: ایرلاین‌های خارجی که در ایران پرواز دارند به جای پرداخت بدهی خود به مسافران بابت سفر‌های لغو شده، پیشنهاد «ووچر الکترونیکی معتبر» یعنی برگ اعتباری برای استفاده در آینده به جای پرداخت پول را داده‌اند.

مقصود اسعدی سامانی افزود: شرکت‌های هواپیمایی خارجی پرداخت هزینه بلیت‌ها را به استفاده مجدد مسافران از شبکه پروازی خود آن هم تا یک‌سال آینده موکول کردند؛ این درحالی است که قریب به اتفاق شرکت‌های هواپیمایی ایرانی وجه بلیت‌ها را به مسافران بازگردانده‌اند.

وی در خصوص وضعیت پرداختی شرکت‌های هواپیمایی داخلی نیز اضافه کرد: با اطمینان می‌گویم که ایرلاین‌های داخلی سهم بدهی خود را به مسافران سفرنرفته پرداخت کرده‌اند و به آژانس‌های مربوطه پول‌ها داده شده است و حتی خیلی از ایرلاین‌ها از آژانس‌های طرف قرارداد خود طلبکار هم هستند.

سامانی اظهار داشت: به طور مثال اکنون یکی از شرکت‌های هواپیمایی بزرگ داخلی ۴۰ میلیارد تومان پول مسافران را پس داده است و تعدادی کمی از پرداختی‌ها مانده است که در دست بررسی و اقدام است.

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی ادامه داد: پول برخی ایرلاین‌ها نیز نزد آژانس‌ها است؛ برخی آژانس‌ها پول مسافران را پرداخت نکرده‌اند؛ اما جوسازی ایجاد شده باعث شده که بدهی ایرلاین‌های خارجی به مسافران به پای شرکت‌های هواپیمایی داخلی نوشته شود.

ابهام در پرداخت بهای کنسلی بلیط

آرمان بیات کارشناس حمل ونقل هوایی با اشاره به اینکه موضوع عودت بهای بلیط‌های کنسل شده هواپیما‌ها در ایام عید هنوز تعیین تکلیف نشده است، اظهار داشت: با توجه به اینکه زمستان فصل کم تقاضا برای شرکت‌های هواپیمایی است، آن‌ها برنامه‌ریزی‌های زیادی‌ را برای ایام عید تدارک دیدند و بسیاری از بلیط‌های خود را پیش‌فروش کردند، اما بعد از شیوع کرونا بسیاری از بلیط‌ها کنسل شد، در چنین مواقعی شرکت‌ها بخشی از بلیط را کم می‌کردند و بعد از آن اصل بهای بلیط را استرداد می‌کردند، اما در اسفند ماه سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد، به دلیل کرونا شرکت‌ها باید پول بلیط را تمام و کمال به مردم بازگردانند.

وی افزود: اما تاکنون این امر رخ نداده، این در حالیست که چند مسئله در این باره وجود دارد، بخشی از بلیط‌های که فروخته شده توسط دفاتر هوایی و آژانس‌های مسافرتی بندالف سازمان هواپیمایی کشوری بوده که به صورت انحصاری بلیط شرکت‌ها را به فروش می‌رسانند، آن‌ها در قرارداد‌هایی که با ایرلاین‌ها دارند، وجوه بلیط را در فاصله ۳۰ تا ۴۵ روزه تسویه می‌کنند، بخشی دیگر نیز به صورت مستقیم یا توسط خود شرکت‌های هواپیمایی فروخته می‌شود که پول آن مستقیم به حساب ایرلاین می‌رود، یا توسط چارتر کننده دریافت می‌شود که باز هم وجه بلیط به شرکت‌ها پرداخت می‌شود.

بیات گفت: در این باره شرکت‌های هواپیمایی می‌گویند مبالغ را تسویه کرده‌اند، اما مشخص نیست این امر را در قبال آژانس‌ها انجام داده‌اند یا در قبال خرید‌های مستقیم، از سویی دفاتر نیز می‌گویند ایرلاین‌ها وجوه را پس نمی‌دهند، در این بین خیلی شفاف مسئله مطرح نشده که، بتوان اظهار نظر قطعی کرد، این پول نزد چه کسی است، از سویی برخی خطوط خارجی نیز اعلام کرده‌اند، پول بلیط را پس نمی‌دهند و مسافران به جای آن می‌توانند در تاریخ باز یک سفر انجام دهند، در این باره سازمان هواپیمایی باید قاطع برخورد کرده و از حقوق مسافران ایرانی در قبال ایرلاین‌های خارجی دفاع کند.

این کارشناس حمل و نقل هوایی با تاکید بر اینکه کرونا خسارات بسیاری به ایرلاین‌های داخلی زده است، بیان داشت: پیشنهاد بنده این است که مردم نیز برای کمک به ایرلاین‌ها یک سفر جایگزین بعد از ایام کرونا را قبول کنند تا شرکت‌های داخلی بیش از این ضرر نبینند و مردم نیز در این باره کمکی کرده باشند، از سوی دیگر ایرلاین‌ها نیز می‌توانند با اقداماتی که انجام می‌دهند، رضایت مسافران خود را جلب کنند، اما اگر آن‌ها به هر دلیلی وجه بلیط خود را طلب کردند، شرکت‌ها موظف به پرداخت پول مردم هستند و سازمان هواپیمایی کشوری نیز در این باره باید به وظایف نظارتی خود عمل کند.

بزرگ‌ترین مشکل ایرلاین‌های داخلی

وی با بیان اینکه بزرگ‌ترین مشکل ایرلاین‌های داخلی مدیریت اصولی و دانش محور است، اضافه کرد: آن‌ها بیش از تحریم، افزایش قیمت ارز و … چوب فقدان مدیریت خود را می‌خورند، از سوی دیگر ساختار اقتصادی آن‌ها غلط و غیر شفاف بوده و هیچ‌گونه مدیریت نقدینگی نیز ندارند، از سوی دیگر ایرلاین‌ها به دلیل اینکه آینده نگری ندارند، هزینه‌های امروزشان ناشی از درآمد آینده است، این در حالیست که در شرکت‌های خارجی هزینه امروز ماحصل درآمد دیروز است، که این امر نشات گرفته از برنامه‌ریزی و مدیریت ریسک آن‌ها است.

بیات با اشاره به اینکه در پسا کرونا تنها شرکت‌هایی که مدیریت و برنامه‌ریزی درستی دارند، در صحنه باقی خواهند ماند، تصریح کرد: هر احتمالی از جمله ورشکستگی و تعطیلی، واگذاری و فروش، کوچک‌سازی و… خطوط هوایی وجود دارد، بنابراین تنها آن‌هایی که بتوانند به صورت مدیریت علمی و شفافیت حرکت کنند، می‌توانند در آینده به حیات خود ادامه دهند، چرا که تمامی شرکت‌های هوایی زیان‌ده هستند و تنها به این دلیل که فضا غیر رقابتی است و تقاضا بر عرضه غلبه دارد، آن‌ها می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند.

این کارشناس گفت:، اما حال که شرکت‌ها دو ماه است با مشکل جدی در تقاضا مواجه شدند و عملیات پروازی ندارند، از پس هزینه‌های خود بر نمی‌آیند و احتمال ورشکستی آن‌ها وجود دارد، با توجه به این موضوع در تابستان به دلیل اینکه تقاضا با افزایش روبرو می‌شود، به طور قطع قیمت بلیط افزایش بین ۴۰ تا ۵۰ درصدی را تجربه خواهد کرد. چرا که شرکت‌های هوایی ضرر و زیان‌هایی که در ایام کرونا دیده‌اند را می‌خواهند از جیب مردم با افزایش قیمت‌ها بپردازند.

وی همچنین در مورد عرضه سهام شرکت‌های هواپیمایی در بورس نیز اظهار داشت: به دلیل عدم شفاقیت و زیان‌دهی ایرلاین‌های آن‌ها ظرفیت حضور در بورس را ندارند، از طرفی شفافیت مهم‌ترین رکن حضور در بازار سرمایه است که در این زمینه شرکت‌های هوایی اوضاع اسفناکی دارند، چرا که آن‌ها صورت‌های مالی شفاف و حسابرسی شده ندارد و از این نظر با ضعف جدی روبرو هستند.