بزرگترین پیشرانه ‌های تولیدشده در تاریخ

نویسنده: میلاد زنگانه

جارستان به نقل از زومیت؛ حجم پیشرانه در خودروهای جدید عامل چندان مهمی نیست؛ اما در گذشته، افزایش حجم پیشرانه برای رسیدن به قدرت بیشتر ضروری بود. در این مقاله، بزرگ‌ترین پیشرانه‌های تولیدشده در تاریخ را معرفی می‌کنیم.

در خودروسازیِ امروز، به پیشرانه‌هایی با حجم بیش از پنج لیتر «بزرگ» می‌گوییم. درمقایسه‌با پیشرانه‌های دولیتری و کوچک‌ترین نمونه‌های سه‌سیلندر، بیش از پنج لیتر واقعا بزرگ است؛ اما در گذشته، پیشرانه‌ها بسیار بزرگ‌تر بودند. فناوری لازم سیستم‌های پرخوران توربوشارژ و سوپرشارژ یا زمان‌بندی متغیر سوپاپ سهم بزرگی در کوچک‌ترشدن پیشرانه‌ها و افزایش قدرت خودروها دارند. چند دهه پیش، این فناوری‌ها در سطح ابتدایی بودند یا اصلا وجود نداشتند؛ بنابراین، ساده‌ترین راه افزایش قدرت خودرو بزرگ‌تر و حجیم‌ترکردن پیشرانه بود.

پیشرانه‌ی خودروها در طول زمان کوچک‌تر شده است؛ اما هنوزهم نمونه‌های بسیار بزرگی در صنایع مختلف تولید می‌شود. برای مثال، پیشرانه‌ی برخی ماشین‌آلات به‌قدری بزرگ است که به‌راحتی می‌توان فردی بالغ را در سیلندرش جای داد. در این مقاله، با بزرگ‌ترین پیشرانه‌های دنیا آشنا می‌شویم که در خودروهای مختلف استفاده شده‌اند. حداقل حجم پیشرانه برای خودروهای معرفی‌شده در این مقاله هشت لیتر است. 

بوگاتی شیرون

حجم پیشرانه: ۸ لیتر

پیشرانه‌ی هشت‌لیتری W16 فولکس واگن که به چهار توربوشارژر بزرگ هم مجهز بوده، درحال‌حاضر بزرگ‌ترین نمونه‌ در بین خودروهای تولیدی است؛ اما این پیشرانه که دقیقا ۷،۹۹۳ سی‌سی حجم دارد، کوچک‌ترین موتور در این مقاله محسوب می‌شود. پیشرانه‌ی قدرتمند فولکس واگن که تنها نمونه‌ی در حال تولید ۱۶ سیلندر جهان با آرایش W شکل است، در دهه‌ی ۱۹۹۰ طراحی و تولید شد. W16 آلمانی‌های پیش از دهه‌ی ۲۰۰۰ روی چند خودرو مفهومی نصب شد؛ اما با ابرخودرو بوگاتی ویرون به خط‌تولید رسید. از سال ۲۰۰۵ تا امروز، پیشرانه‌ی بزرگ فولکس واگن در نسخه‌های مختلف بوگاتی ویرون و شیرون به‌روزرسانی شده و قدرت آن از ۹۸۷ اسب‌بخار، به ۱۵۷۸ اسب‌بخار رسیده است.

دوج وایپر

حجم پیشرانه: ۸/۴ لیتر

سوپراسپرت آمریکایی دوج وایپر تا سال ۲۰۱۷ که از خط‌تولید خارج شد، از حجیم‌ترین پیشرانه‌ استفاده می‌کرد. موتور ۱۰ سیلندر Vشکل کرایسلر در نسل اول وایپر (مدل SR I) محصول سال ۱۹۹۲، با حجم هشت لیتر یا دقیق‌تر ۷،۹۹۰ سی‌سی و قدرت ۴۰۰ اسب‌بخار، با کمک تیم مهندسی لامبورگینی تولید شد. در وایپر SR I حجم پیشرانه تغییری نکرد؛ اما قدرتش به ۴۵۰ اسب‌بخار افزایش پیدا کرد. پیشرانه‌ی کرایسلر و لامبورگینی در نسل سوم وایپر (ZB I) محصول سال ۲۰۰۳، حجیم‌تر و قدرتمندتر شد. با حجم ۸/۳ لیتر یا ۸،۲۸۵ سی‌سی، وایپر ۲۰۰۳ به ۵۱۰ اسب‌بخار قدرت رسید.

در سال ۲۰۰۸، نسل چهارم وایپر (ZB II) پیشرانه‌ی ۸/۴ لیتری (۸،۳۸۲ سی‌سی) با قدرت ۶۱۰ اسب‌بخار را دریافت کرد. قدرتمندترین نسخه از پیشرانه‌ی V10 و ۸/۴ لیتری وایپر، در آخرین نسل از این سوپراسپرت محصول سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ تولید شد که حدود ۶۴۵ اسب‌بخار قدرت داشت. با اینکه پیشرانه‌ی V10 وایپر از W16 فولکس واگن با چهار توربوشارژر بزرگ‌تر بود، به‌دلیل تنفس‌طبیعی‌بودنش ضعیف‌تر بود.

بوگاتی رویال

حجم پیشرانه: ۱۲/۷ لیتر

بوگاتی رویال (Type 41) یکی از خودروهای بزرگ تاریخ است. این مدل زیبا و لوکس با فاصله محوری ۴/۳ متر و طول بدنه ۶/۴ متر، بیش از سه‌هزار کیلوگرم وزن داشت و بین سال‌های ۱۹۲۷ تا ۱۹۳۳ عرضه می‌شد. پیشرانه‌ی ۱۲/۷ لیتری بوگاتی رویال هشت‌سیلندر با آرایش خطی بود و به‌دلیل طراحی چنین موتوری، در طول زیاد بدنه‌ی این خودرو فرانسوی نقش داشت. درابتدا، قرار بود ۲۵ دستگاه از بوگاتی رویال با قیمت سرسام‌آور برای مشتریان خاص از خانواده‌های سلطنتی تولید شود؛ اما دنیا با رکود بزرگ پیش از جنگ جهانی دوم روبه‌رو شد.

هفت دستگاه از بوگاتی رویال هرکدام در یک سال عرضه شد که از بین آن‌ها، تنها سه نمونه فروخته شد. پیشرانه‌ی ۱۲/۷ لیتری بوگاتی رویال بلوکی بزرگ با طول ۱/۴ متر و ارتفاع ۱/۱ متر داشت و بین ۲۷۵ تا ۳۰۰ اسب‌بخار قدرت تولید می‌کرد. قطر ارتفاع سیلندرهای این پیشرانه به‌ترتیب ۱۲۵ و ۱۳۰ میلی‌متر و در هر سیلندر سه سوپاپ (دو سوپاپ ورودی و یک خروجی) قرار گرفته بود. از پیشرانه‌ی بزرگ بوگاتی تا دهه‌ی ۱۹۵۰ در قطارهای فرانسه استفاده شد.

واینک کبرا

حجم پیشرانه؛ ۱۲/۸ لیتر

متخصصان شرکت آلمانی واینک (Weineck) از علاقه‌مندان پیشرانه‌های بزرگ و خودرو اسپرت AC Cobra هستند. معروف‌ترین محصول واینک مدلی ویژه از کبرا با پیشرانه‌ی ۱۲/۸ لیتری V8 است که ۱،۲۰۰ اسب‌بخار قدرت دارد. پیشرانه‌ی بزرگ واینک تنفس‌طبیعی است و ۱،۷۶۰ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند. این خودرو سفارشی که تنها در ۱۵ دستگاه تولید شده است، در زمان ۲/۵ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت و ۴/۹ ثانیه به سرعت ۲۰۰ کیلومتربرساعت و ۱۰ ثانیه به ۳۰۰ کیلومتربرساعت می‌رسد.

پیِرس ارو مدل ۶۶ و پیرلس مدل ۶۰

حجم پیشرانه: ۱۳/۵ لیتر

پیرس ارو (Pierce-Arrow) و پیرلس (Peerless) از شرکت‌های معروف خودروسازی آمریکا در اوایل قرن بیستم بودند. مدل ۶۶ پیرس ارو و مدل ۶۰ پیرلس پیش از جنگ جهانی اول با پیشرانه‌ی غول‌پیکر ۱۳/۵ لیتری تولید شدند. این پیشرانه ۶ سیلندر با آرایش خطی بود و تا امروز، بزرگ‌ترین نمونه در خودرو تولیدی جاده‌ای است. از ویژگی‌های جالب پیشرانه‌ی ۱۳/۵ لیتری این خودرو آمریکایی با قدرتی بین ۱۰۰ تا ۱۴۰ اسب‌بخار، گشتاور چشمگیر بود؛ به‌طوری‌که راننده حتی در آخرین دنده هم می‌توانست شروع به حرکت کند. از برند پیرس ارو به‌عنوان رولز رویس آمریکایی هم یاد می‌شود.

کادیلاک ۱۶

حجم پیشرانه: ۱۳/۶ لیتر

۹۰ سال پس از تولید خودروهای پیرس ارو و پیرلس با پیشرانه‌ی ۱۳/۵ لیتری، آمریکایی‌ها نمونه‌ی بزرگ‌تری به‌نمایش گذاشتند؛ البته پیشرانه‌ی جدید هیچ‌وقت در خودرو تولیدی استفاده نشد. در سال ۲۰۰۳، خودرو مفهوکی کادیلاک ۱۶ رونمایی شد که از پیشرانه‌ی ۱۳/۶ لیتری (۱۳،۵۸۴ سی‌سی) استفاده می‌کرد. پیشرانه‌ی جدید کادیلاک ۱۶ سیلندر، آرایش Vشکل، ۳۲ سوپاپ، حدود ۱،۰۰۰ اسب‌بخار قدرت و ۱،۳۵۶ نیوتن‌متر گشتاور داشت. کادیلاک تا امروز، محصولی براساس مدل مفهومی ۱۶ یا پیشرانه‌ی ۱۳/۶ لیتری‌اش تولید نکرده است و این مدل مفهومی فقط پیش‌نمایش زبان طراحی خودروهای جدید کادیلاک در دهه‌ی ۲،۰۰۰ بود.

اسکانیا 730S

حجم پیشرانه: ۱۶/۴ لیتر

با پیشرفت فناوری‌های مرتبط در تولید کامیون، پیشرانه‌ی مدل‌های جدید در‌مقایسه‌با گذشته کمی کوچک‌تر شده‌اند؛ اما هنوزهم کامیون‌های قدرتمند با پیشرانه‌های بزرگ، مثل اسکانیا ۷۳۰، وجود دارد. پیشرانه‌ی V8 این کامیون سوئدی با ۱۶/۴ لیتر حجم حدود ۷۳۰ اسب‌بخار قدرت تولید می‌کند. در بین محصولات اسکانیا، کامیون‌های دیگر با پیشرانه‌ی ۱۶/۳ لیتری هم وجود دارد که در مدل‌های مختلف، ۵۲۰ و ۶۵۰ اسب‌بخار قدرت دارند.  

پدرخوانده

حجم پیشرانه: ۱۶/۵ لیتر

شرکت تیونینگ و تولیدکننده‌ی قطعات مخصوص مسابقه Sonny’s Racing Components، یکی از  پیشرانه‌ی V8 معروف دنیا را تولید می‌کند. این پیشرانه که پدرخوانده (The Godfather) نام‌گذاری شده، براساس نمونه‌ی V8 بلوک بزرگ شورولت ساخته شده است. خانواده‌ی پیشرانه‌های بلوک بزرگ V8 شورولت تنفس‌طبیعی هستند و حجیم‌ترین مدلشان ۱۰/۴ لیتری است.

شرکت Sonny’s Racing Components اولین‌بار در تاریخ، پیشرانه‌ای V8 با حجم بیش از ۱۶/۳ لیتر (۱،۰۰۰ اینچ مکعب) تولید کرده که تنفس‌طبیعی است. پدرخوانده‌ی پیشرانه‌های V8 جهان بیش از ۲،۱۰۰ اسب‌بخار قدرت و ۲،۱۰۰ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند و ۱۰۹ هزار دلار قیمت دارد. از پیشرانه‌ی پدرخوانده‌ی Sonny’s Racing Components در خودروهای مخصوص درگ در مسابقات IHRA Pro Stock و NHRA Top Sportsman استفاده می‌شود.

کریستی

حجم پیشرانه: ۱۹/۹ لیتر

جان والتر کریستی، مخترع و مهندس آمریکایی، بیشتر به‌خاطر طراحی سیستم تعلیق مخصوص تانک‌های جنگ جهانی دوم شهرت دارد. کریستی یکی از اولین افرادی بود که از خودروهای دیفرانسیل‌جلو استفاده کرد. این مخترع از خودرو دیفرانسیل‌جلو ساخت خودش در گرندپری ۱۹۰۷ فرانسه استفاده کرد. علاوه‌بر دیفرانسیل‌جلو‌بودن این خودرو، پیشرانه‌ی آن هم غیرمعمول بود.

پیشرانه‌ی کریستی چهار سیلندر با آرایش Vشکل داشت؛ اما حجم آن ۱۹/۹ لیتر (۱۹،۸۹۱ سی‌سی) و قطر و ارتفاع هر سیلندر پیشرانه‌اش حدود ۱۸۵ میلی‌متر بود. این پیشرانه پس از چهار دور مسابقه در گرندپری ۱۹۰۷ فرانسه با نقص فنی مواجه شد؛ بنابراین، اطلاعات زیادی از آن دردسترس نیست. قدرت این پیشرانه‌ی V4 بزرگ بین ۱۰۰ تا ۱۳۰ اسب‌بخار برآورد شده است و می‌توانست در ۱،۲۰۰ دوربردقیقه تا ۱۹۳ کیلومتربرساعت سرعت بگیرد. کریستی بزرگ‌ترین پیشرانه‌ای بوده که تا امروز در مسابقات گرندپری استارت خورده است و احتمالا این رکورد برای همیشه به‌نام کریستی و پیشرانه‌ی ۱۹/۹ لیتری‌اش ثبت شود.

بلیتزن بنز

حجم پیشرانه: ۲۱/۵ لیتر

بلیتزن بنز (Blitzen Benz) خودرو مخصوص مسابقه بود که سال ۱۹۰۹ در آلمان طراحی و ساخته شد. کارل بنز در شرکت Benz & Cie این خودرو ماندگار را طراحی و تولید کرد. ۶ دستگاه از بلیتزن بنز تولید شد که همه از پیشرانه‌ی بزرگ ۲۱/۵ لیتری استفاده می‌کردند. این پیشرانه براساس نمونه‌ی ۱۵/۱ لیتری طراحی شده بود و چهار سیلندر خطی و ۲۰۰ اسب‌بخار قدرت (در ۱،۶۰۰ دوربردقیقه) و ۴۰۷ کیلوگرم وزن داشت. قطر و ارتفاع هر سیلندر پیشرانه‌ی این خودرو به‌ترتیب ۱۸۵ و ۲۰۰ میلی‌متر بود.

در سال ۱۹۱۱، بلیتزن بنز رکورد نهایت سرعت ۲۲۸/۱ کیلومتربرساعت را ثبت کرد که‌ از تمام خودروها و هواپیماها و قطارهای آن دوران سریع‌تر بود. تنها دو دستگاه از بلیتزن بنز سالم باقی مانده است که یکی دراختیار مرسدس بنز است و دیگری نیز در گاراژ کلکسیونری آمریکایی استراحت می‌کند.  

سان‌بیم 1000HP

حجم پیشرانه: ۲۲/۴ لیتر

شرکت بریتانیایی سان‌بیم (Sunbeam) در سال ۱۹۲۶ تک‌نمونه‌ی 1000HP را تولید کرد که به دو پیشرانه‌ی هواپیما، یکی در جلو و یکی در عقب راننده و هرکدام با حجم ۲۲/۴ لیتر مجهز بود. با اینکه نامِ 1000HP به قدرت ۱،۰۰۰ اسب‌بخار اشاره می‌کند، این خودرو حدود ۹۰۰ اسب‌بخار قدرت داشت (هر موتور حدود ۴۳۵ اسب‌بخار قدرت).

سان‌بیم 1000HP اولین خودرو جهان بود که به ‌سرعت بیش از ۳۲۰ کیلومتربرساعت (۲۰۰ مایل‌برساعت) رسید. نصب دو پیشرانه‌ی غول‌پیکر V12 هواپیما، وزن این خودرو انگلیسی را به سه تُن رسانده بود. انگلیسی‌ها موفق شدند در سال ۱۹۲۷، رکورد نهایت سرعت ۳۲۷/۹۷ کیلومتربرساعت را ثبت کنند (۵۰ کیلومتربرساعت بیشتر از رکورد قبلی) که از هر خودرو دیگر بیشتر بود.

پیکان طلایی

حجم پیشرانه: ۲۳/۹ لیتر

پس از اینکه بریتانیایی‌ها در میدان رقابت رکورد سرعت زمینی از آمریکایی‌ها شکست خوردند، پروژه‌ی تولید مدلی جدید با نام پیکان طلایی (Golden Arrow) آغاز شد. این خودرو هم مثل سان‌بیم 1000HP، از پیشرانه‌ی هواپیما استفاده می‌کرد؛ اما این‌بار تنها نمونه‌ای W12 با حجم ۲۳/۹ لیتر به‌کار گرفته شد.

پیشرانه‌ی Napier Lion علاوه‌بر هوایپما در قایق هم استفاده شده بود و سپس به پیکاپ طلایی رسید. نسخه‌های تقویت‌شده‌ی این پیشرانه حداکثر ۱،۳۷۵ اسب‌بخار قدرت تولید می‌کردند؛ اما برای شکستن رکورد سرعت زمینی بین ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ اسب‌بخار (۳۳۰۰ دوربردقیقه) کافی بود. Golden Arrow در سال ۱۹۲۹ رکورد سرعت زمینی ۳۷۲/۴۶ کیلومتربرساعت را ثبت کرد که ۳۹ کیلومتربرساعت بیشتر از سرعت خودرو آمریکایی‌ها بود.

بَبز

حجم پیشرانه: ۲۷ لیتر

کنت لویی ورو زبروسکی (Count Louis Zborowski)، مهندس خودرو و راننده مسابقه‌ای فرانسوی، در دهه‌ی ۱۹۲۰، چند خودرو سرعت با نام Chitty Bang Bang طراحی و تولید کرد. چهارمین خودرو زبروسکی مدل Higham Special بود که از پیشرانه‌ی ۲۷ لیتری V12 Liberty استفاده می‌کرد. این پیشرانه‌ی ۱۲ سیلندر هوایپما بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ اسب‌بخار قدرت داشت و به جعبه‌دنده‌ی‌ بلیتزن بنز متصل شده بود. پس از اینکه زبروسکی در سال ۱۹۲۴ براثر تصادف در مسابقه اتومبیل‌رانی کشته شد، جِی‌جی پری توماس (J. G. Parry-Thomas)، مهندس بریتانیایی، خودرو Higham Special را خرید و نام ببز (Babs) را برایش انتخاب کرد.

پری توماس پس از بازسازی خودرو و پیشرانه‌ی ۲۷ لیتری‌اش، موفق شد رکورد سرعت زمینی ۲۷۳/۶ کیلومتربرساعت را در سال ۱۹۲۶ ثبت کند. سال ۱۹۲۷، پری توماس در رکوردگیری سرعت در ساحل شنی پنداین (Pendine Sands) کنترل ببز را دست داد و خودرو در هوا معلق شد. در یکی از تصادف‌های رانندگی وحشتاک با سرعت ۲۷۰ کیلومتربرساعت، بخشی از سر راننده‌ی بریتانیایی از تنش جدا شد و پشت فرمان ببز از دنیا رفت. پس از این حادثه، ببز در زیر شن‌های ساحل پنداین دفن شد. در دهه‌ی ۱۹۷۰، محل دفن ببز حفاری و پس از سال‌ها تلاش مکانیک‌ها بازسازی شد. درحال‌حاضر، ببز در «موزه‌ی سرعت پنداین» به‌نمایش گذاشته شده است. 

فیات S76

حجم پیشرانه: ۲۸/۳ لیتر

پس از اینکه آلمانی‌ها با بلیتزن بنز رکورد سرعت زمینی را به‌دست آوردند، ایتالیایی‌ها با هدف ثبت رکورد جدید، خودرو غول‌پیکر فیات S76 را تولید کردند. فیات S76 که با نام Fiat 300 HP Record هم شناخته می‌شود، در دو دستگاه با پیشرانه‌ی ۲۸،۳۵۳ سی‌سی (هر سیلندر با حجم بیش از ۷ لیتر) و نهایت قدرت ۲۹۰ اسب‌بخار تولید شد. پیشرانه‌ی ۲۸/۳ لیتری فیات S76 چهار سیلندر خطی با نهایت ۱،۹۰۰ دوربردقیقه بود. ایتالیایی‌ها با این خودرو نهایت سرعت ۲۱۳ کیلومتربرساعت را ثبت کردند.

فیات S76 رکورد سرعت بلیتزن بنز را شکست؛ اما این رکورد به‌صورت رسمی در تاریخ ثبت نشد؛ زیرا ایتالیایی‌ها باید در زمان یک ساعت، میانگین رکورد سرعت در مسیر رفت‌و‌برگشت را ثبت می‌کردند و ثبت سرعت با فیات S76 در مسیر برگشت انجام نشد. بنابراین، رکورد سرعت این خودرو با پیشرانه‌ی ۲۸/۳ لیتری‌اش رسمی نیست. در سال ۲۰۱۵، شاسی دستگاهی با موتور باقی‌مانده از مدل دوم فیات S76 بازسازی و این خودرو احیا شد.

بلوبرد

حجم پیشرانه: ۳۷ لیتر

مالکولم کمپل، راننده‌‌ی مسابقه بریتانیایی، در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، چند رکورد سرعت زمینی و آبی ثبت کرد. کد بلوبرد (Blue Bird) به سری خودروهای سرعت اشاره می‌کند که مالکولم کمپل و پس‌ از وی پسرش، دونالد کمپل، استفاده کردند. آخرین خودرو مالکولم کمپل از پیشرانه‌ی ۳۷ لیتری سوپرشارژ رولز رویس استفاده می‌کرد که حدود ۲،۳۰۰ اسب‌بخار قدرت داشت. این پیشرانه‌ی V12 که در هوایپما و قایق‌های سرعت استفاده می‌شد، اولین‌بار سال ۱۹۳۳ سرعت بلوبرد را به ۴۳۸ کیلومتربرساعت رساند.

نمونه‌ی اولیه پیشرانه‌ی رولز رویس R محصول سال ۱۹۳۱، ۷۴۴ کیلوگرم وزن و ۱۲ سیلندر با زاویه‌ی نصب ۶۰ درجه داشت. در این پیشرانه‌ی بزرگ، قطر و ارتفاع سیلندرها به‌ترتیب برابر ۱۵۲ و ۱۶۸ میلی‌متر بود. مالکولم کمپل با پیشرانه‌ی رولز رویس توانست اولین‌بار در تاریخ با خودرو، به ‌سرعت بیشتر از ۴۸۰ کیلومتربرساعت (۳۰۰ مایل‌برساعت) برسد. در سال ۱۹۳۵ مالکولم کمپل به‌همراه پسرش، به آمریکا رفتند و رکورد سرعت ۴۸۴/۹۵۵ کیلومتربرساعت را ثبت کردند.

پکارد بنتلی

حجم پیشرانه: ۴۱/۸ لیتر

پکارد بنتلی یا Mavis خودرو مسابقه‌ای تک‌نمونه است که سال ۲۰۱۰، کریس ویلیامز آن را ساخت. پکارد بنتلی از شاسی بنتلی ۸ Litre محصول سال ۱۹۳۰ و پیشرانه‌ی قایق‌های گشت آمریکایی جنگ جهانی دوم پکارد 4M-2500 V12 استفاده می‌کند. این پیشرانه‌ی ۴۱/۸ لیتری براساس موتور A1-2500 پکارد و جایگزین V12 Liberty ساخته شده است و ۱،۵۰۰ اسب‌بخار قدرت و ۲،۷۰۰ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند. وزن خودرو خاص بنتلی پکارد به ۲/۴ تن می‌رسد و پیشرانه‌ی بزرگ پکارد ۱،۳۱۵ کیلوگرم از وزن آن را تشکیل می‌دهد.

بروتوس

حجم پیشرانه: ۴۶/۹ لیتر

در این مقاله، با خودروهای مختلفی آشنا شدیم که از پیشرانه‌ی هواپیما استفاده می‌کردند. دلیل تولید چنین خودروهای، جنگ جهانی بود. پس از پایان جنگ جهانی اول، به‌دلیل اینکه آلمان اجازه‌ی تولید هواپیما نداشت، پیشرانه‌های زیادی در کارخانه‌ها باقی مانده بودند و ایده‌ی نصب این موتورهای بزرگ در خودروها مطرح شد. احتمالا جذاب‌ترین و ماندگارترین این نوع خودروها، پروژه‌ی بروتوس (Brutus) باشد.

بروتوس با هدف تولید خودرویی مسابقه‌ای با استفاده از پیشرانه‌ی هواپیما و قطعات خودروهای دیگر در آلمان طراحی شد. شاسی بروتوس از خودروهای آتش‌نشانی شرکت American LaFrance محصول سال ۱۹۰۷ انتخاب و پیشرانه‌ی بی‌ام‌و VI روی آن نصب شد. این پیشرانه‌ی V12 با حجم ۴۶/۹ لیتر که اولین موتور تولیدی ۱۲ سیلندر Vشکل تاریخ بی‌ام‌و هم محسوب می‌شود، در دهه‌ی ۱۹۲۰ روی هواپیماهای آلمانی نصب می‌شد. بروتوس با این پیشرانه‌‌ی فوق‌العاده بزرگ و پرسروصدا، در ۱،۵۳۰ دوربردقیقه ۵۵۰ اسب‌بخار قدرت و در ۱،۷۰۰ دوربردقیقه ۷۵۰ اسب‌بخار قدرت داشت. البته پیشرانه مدت زمان کمی می‌توانست با این سرعت کار کند و درحقیقت، چنین عملکردی مربوط به حالت تیک‌آف و بلندشدن هواپیما بود.

بروتوس به‌طورمیانگین در هر کیلومتر یک لیتر سوخت نیاز دارد و آلایندگی آن هم حدود ۲۸ هزار گرم CO2 بر هر کیلومتر است. اطلاعات دقیقی از تغییرات پیشرانه‌ی بروتوس دردسترس نیست؛ اما موتور بی‌ام‌و VI در حالت استاندارد ۵۱۰ کیلوگرم وزن دارد و قطر و ارتفاع سیلندرهایش برابر ۱۶۰ و ۱۹۰ میلی‌متر است. پیشرانه‌ی بی‌ام‌و VI در شوروی با کد M-17 و در ژاپن با کد Ha-9 کاوازاکی تولید شده است.

کاترپیلار 797F

حجم پیشرانه: ۱۰۶ لیتر

به‌عنوان دو پیشرانه‌ی بزرگ تولیدشده در تاریخ، دو موتور متفاوت را معرفی می‌کنیم. بارکش غول‌پیکر کاترپیلار 797F از پیشرانه‌ی دیزل ۲۰ سیلندر با حجم ۱۰۶ لیتر استفاده می‌کند که حدود ۴،۰۰۰ اسب‌بخار قدرت دارد. در این پیشرانه که ابعاد آن مشابه خودرو بزرگ سدان و حجیم‌ترین نمونه در تمام کامیون‌های بارکش معدن‌کاوی‌ است، چهار توربوشارژر قرار دارد و گشتاورش به ۲۲،۳۳۵ نیوتن‌متر می‌رسد. البته ابعاد و موتور کامیون BelAZ 75710 ساخت بلاروس از کاترپیلار 797F و تمام بارکش‌های دیگر بزرگ‌تر است؛ اما از دو پیشرانه‌ی مجزا هرکدام با حجم ۶۵ لیتر استفاده می‌کند. هر دو پیشرانه‌ی ۶۵ لیتری BelAZ 75710 دیزل ۱۶ سیلندر هستند و هرکدام حدود ۲،۳۰۰ اسب‌بخار قدرت تولید می‌کنند. با‌وجود‌این، پیشرانه‌ی ۱۰۶ لیتری کاترپیلار یک واحد در نظر گرفته می‌شود و از تک‌موتور ۶۵ لیتری BelAZ بسیار بزرگ‎تر است.

مان B&W 11G95ME-C9.5

حجم پیشرانه: ۲۶ هزار و ۹۷۷ لیتر

مجموع حجم پیشرانه‌ی تمام خودروهایی که معرفی شد، به ۴۷۶/۶ لیتر می‌رسد که در دنیای دریانوردی و کشتی‌سازی، مثل موتور فیات ۵۰۰ در خودروسازی است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند بزرگ‌ترین پیشرانه‌ی تولیدشده‌ی جهان، نمونه‌ی ۲۵ هزار و ۳۰۰ لیتری Wärtsilä-Sulzer RTA96-C است؛ اما این پیشرانه دربرابر مان B&W 11G95ME-C9.5 بیش از هزار لیتر حجم کمتری دارد.

متخصصان شرکت مان (MAN)، از برندهای زیرمجموعه‌ی گروه فولکس واگن، اعلام کرده‌اند اگر عدد پی را تا چهار رقم اعشار محاسبه کنیم، حجم پیشرانه‌ معادل ۲۶ هزار و ۹۷۷ لیتر خواهد بود. قطر و ارتفاع سیلندرهای این پیشرانه برابر ۹۵۰ و ۳،۴۶۰ میلی‌متر است. پیشرانه‌ی MAN B&W در چند نمونه با تعداد سیلندرهای مختلف می‌تواند تولید شود که نمونه‌ی ۱۱ سیلندر آن بیش از ۱۰۱ هزار اسب‌بخار قدرت دارد.

پیشرانه‌ی عظیم MAN B&W سال ۲۰۱۶ در کشتی باری MSC Jade نصب شد. این کشتی سوئیسی‌ایتالیایی با طول ۳۹۸ متر، می‌تواند ۱۹ هزار و ۲۲۴ کانتینر استاندارد را با سرعت ۱۸ گره دریایی (معادل ۳۳ کیلومتربرساعت) جابه‌جا کند.