کرونا؛ شعوری ناشناخته

یادداشت: مینو مرتاضی‌لنگرودی

جارستان: دو ماه پیش اگر کسی در بحبوحه اعتراضات و در هنگامه انتخابات و فضای پیشاکرونا به ما می‌گفت وجود شعورمندی خواهد آمد که تمامی قرارداد‌ها و مرزها و اعتبارات بشری و نظامات و قدرت انسانی مستقر را در کسری از زمان تجزیه کرده و فرو خواهد ریخت، نه تنها کسی باور نمی‌کرد که مورد تمسخر همگان قرار می‌گرفت. چه کسی باور می‌کرد ویروسی به نام «کرونا» نماینده را وادارد در پارلمان اسرائیل اذان مسلمانی سر دهد یا روحانیون مسلمان را وادار به تعطیلی نماز جمعه و جماعت کند یا میلیون‌ها انسان در جهان را به نیایش جمعی در ساعات معین وادار کند. چه کسی باور می‌کرد انسان‌های جهان از هر تیپ، طبقه، نژاد، مذهب، جنس و جنسیت برای زنده‌ماندن و نفس‌کشیدن آگاهانه و به اراده خود از دوست، آشنا، همسر و فرزندان دوری می‌گزینند تا زنده بمانند؟ و خنده‌آور بود اگر کسی می‌گفت این دوری‌گزیدن از هرکس، نشانه شعورمندی انسان عصر کرونا تلقی خواهد شد. بی‌شک اگر دو ماه پیش کسی می‌گفت به‌زودی پروتئین شعورمندی پیدا می‌شود که قادر است کاری کند که بخش وسیعی از آلودگی‌های انباشته صد سال اخیر در جهان در صد روز از زمین، هوا و فضا پاک شود، به دیده عاقل اندر سفیه به او نگاه می‌کردند. اکنون اما آن شعور غریزی طبیعی که چیزی بیش از یک ماده صرفا ژنتیک نیست، از اعماق تاریکی‌ها بیرون آمده و برای زیستن در روز روشن و در آغوش سلول‌های گرم و نرم آدمی تلاش می‌کند. کرونا مانند هر هستی شعورمندی دائما در جست‌وجوی فرصتی برای زیستن و بقاست.

رفتار کرونا همچون رفتار شکارچیان هوشمندانه است. او خونسرد و صبور روزهای طولانی در کمین می‌نشیند تا شکار را به چنگ آورد و به محض یافتن درون طعمه خویش نفوذ کرده و با استفاده از متابولیسم سلول زنده‌ای که از آن خود کرده برای تکثیر و بازتولید حیاتی خویش تلاش می‌کند. ظاهرا کرونا امروز دشمن ماست چون هنوز او را درست و دقیق نمی‌شناسیم و به شباهت‌های شعوری که با کرونا داریم پی نبرده‌ایم. یقینا به‌زودی شعور هستی‌مند آدمی هستی شعورمند کرونا را مانند میلیون‌ها باکتری و ویروس لانه‌کرده در بدن انسان کشف کرده و خواهد شناخت و با او به صلح و همزیستی خواهد رسید. به‌زودی ما با کرونا نیز دوست شده و در وجود یکدیگر ساکن خواهیم شد. مشروط بر آنکه باور کنیم شعور هستی‌مند انسان و هستی شعورمند کرونا هم‌جنس یکدیگرند و باور کنیم این ما بودیم که کرونا را از اعماق زمان فراخواندیم. زیرا انسان به مدد شعور خود می‌داند که برای تجدید حیات و بقای انسانی در شرایط پیچیده‌تر نیاز به رستاخیزی دارد که او را از گور عادات و ترس‌ها و فراموشی‌هایش برهاند و مهیای زندگی در فردای قیامت کند. اکنون کرونا به منزله صوری است که در شعور آدمیان دمیده شده است و آنان را به قیام برای خروج از گور فراموشی و نادیده‌انگاری و انکار طبیعت و هستی شعورمند خویش فرامی‌خواند. کرونا باعث شد به یاد بیاوریم نقطه مشترک انسان و جهان شعور است و رمز برتری انسان بر سایر موجودات در این است که انسان از شعور خود آگاه است. آدمیان اگر به هر دلیل و به هزار دلیل خود را به خواب نزنند و به انحطاط فراموشی دچار نشوند، نیک می‌دانند شعوری که هستی و بقای آنان را تشخیص می‌دهد، قادر است هر دشمن بشری را به دوست تبدیل کند و با آن هم‌زیست و هم‌خانه و هم‌نفس شود. از این رو بهتر است از کرونا تشکر کنیم که مارا از خواب غفلت و کمای مصرف بیدار و هوشیار کرد. او به یادمان آورد که قدر نعمت‌های بزرگ همچون سلامت و شادی‌های کوچک را بدانیم. چه بسا امروز قدر شادی در‌آغوش‌گرفتن، فشردن و بوسیدن یک دوست و قدر در کنار عزیزان یک چای نوشیدن یا حضور بی‌ترس از بیماری در عرصه کار و تلاش و تولید را بهتر از دو ماه قبل که با بحران کرونا مواجه نشدیم، می‌دانیم. تردیدی نیست به زودی با کرونا که اکنون دشمن ما به‌نظر می‌رسد به هم‌زیستی می‌رسیم و درون همدیگر زندگی می‌کنیم و با هم می‌میریم اما نیست و نابود نمی‌شویم، بلکه خاک می‌شویم. همان خاکی که هیچ نیروی مادی قادر به هماوردی با آن نیست. خاک شعورمند مهم‌ترین بستر حیات و تجدید حیات جهان و آدمی است زیرا خاک قادر است تمامی ترکیبات پلید را که منشأ بیماری‌ها و نجاسات هستند به عناصر بی‌آزار اولیه‌شان تجزیه و تبدیل کند. سرطان، ایدز و کرونا را به خاک می‌سپاریم، خاک آنها را به میوه‌های شیرین و مطهر و گل‌های زیبای معطر تبدیل کرده و به ما باز می‌گرداند. خاک نیز همچون کرونا و هر شعور هستی‌مندی در جهان، امید به زندگی در فردای قیامت را به انسان یادآوری می‌کند. آری پس از هر رستاخیز زندگی را با ظرفیت‌های افزایش‌یافته و شعورمندتر از قبل زندگی خواهیم کرد./ شرق