تغییرکاربری اراضی مرغوب زراعی و باغی؛ غفلت از مشکلات بخش کشاورزی و سودجویی دلالان

جارستان-امروزه، مسئله تفکیک و خرید و فروش زمین های مستعد و مرغوب کشاورزی و تغییر کاربری غیرقانونی به عنوان یک معضل ملی و یک تهدید بزرگ خصوصاً در شمال کشور، مطرح است و با وجود صراحت قانون، کماکان شاهد سهل‌انگاری و بی‌توجهی به قوانین هستیم.

دکتر محمود هوشیار فرد پژوهشگر و مدرس دانشگاه با بیان اینکه کشاورزی رکن اصلی معیشت و اقتصاد مردم گیلان بشمار می رود،گفت:در طی ۵۰ سال گذشته تغییرات عمده‌ای در روستاهای گیلان به لحاظ جمعیتی،کارکردها و فرهنگ یا روش زندگی رخ داده است.

وی افزود:در شرایطی که، توسعه روستایی بعنوان یک راهبرد برای بهبود زندگی اجتماعی و اقتصادی جامعه معرفی شده متاسفانه ضعف یا فقدان برنامه راهبردی توسعه پایدار روستایی مشکلات عدیده‌ای را رقم زده است.

هوشیار فرد ادامه داد: هرگونه تغییرکاربری اعم از ساخت‌وساز، خاک‌برداری، خاک‌ریزی، شن‌ریزی که زمین کشاورزی و باغی را تغییر دهد از نظر قوانین وزارت جهاد کشاورزی تغییر کاربری محسوب می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: امروزه، مسئله تفکیک و خرید و فروش زمین های مستعد و مرغوب کشاورزی و تغییر کاربری غیرقانونی به عنوان یک معضل ملی و یک تهدید بزرگ خصوصاً در شمال کشور، مطرح است و با وجود صراحت قانون، کماکان شاهد سهل‌انگاری و بی‌توجهی به قوانین هستیم.

پژوهشگر و مدرس دانشگاه گفت:  آنچه مسلم است این که، سرعت تغییر کاربری اراضی کشاورزی بسیار بیشتر از توان پیگیری جهاد کشاورزی است.

وی تصریح کرد:چالش بزرگ حفاظت از اراضی کشاورزی در واقع انعکاس دهنده ضعف نظارت، برنامه ریزی و مدیریت جامع و اصولی امور مربوط به اراضی روستایی و ضعف یا عدم اجرای صحیح قانون حفظ اراضی زراعی-باغی، نقص طرح هادی روستایی و یا طرح تفصیلی و جامع شهری می باشد (از مشکلات طرح هادی ساخت و ساز در اراضی کشاورزیِ داخل بافت روستایی است که در این طرح مشخص شده است).

هوشیار فرد اضافه کرد:کشاورزان گیلانی با مشکلاتی مانند هزینه بالای تولید، غیر اقتصادی و خرد بودن اراضی کشاورزی، بازار فروش نامناسب محصولات، قیمت پاییین خرید محصول و گاهاً واردات بی رویه محصولات کشاورزی مواجه هستند لذا، برای تامین معاش به منابع مالی نیاز دارند.

وی ادغان کرد: شاید کم توجهی و اندک غفلت از نقش روستاها در حوزه اقتصاد مقاومتی و ظرفیت‌های روستا در ایجاد شغل های متنوع و درآمدزا خصوصاً درآمد پایدار روستائیان باعث تشدید کاربری اراضی استان شده است.

هوشیار فرد گفت: بهبود زیرساخت‌های اساسی روستاها، ایجاد شهرک گلخانه ای، اجرای شبکه پایاب سد، ممانعت از خرد شدن اراضی و ساماندهی و توسعه بیمه محصولات کشاورزی و تنوع بیمه ای و ایجاد سیستم یکپارچه مدیریت زمین تا حدود زیادی به توسعه پایدار روستاهای گیلان کمک می کند.

وی یادرآور شد:بایستی برای مقابله با زمین خواری، اراضی شیبدار به افراد واجد شرایط از جمله روستائیان که در امر تولید و کشاورزی فعالیت دارند، واگذار شود. اعتقاد بر این است که، با اجرای آمایش سرزمینی در استان، اجرای کاداستر و یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی تا حد قابل توجهی از مشکلات کشاورزی استان حل خواهد شد.

مدرس دانشگاه افزود:بایستی به منظورمشارکت مردم در امر سرمایه گذاری و اشتغال و ارتقاء راندمان تولید برای توسعه زمین های کشاورزی در اراضی ملی و اجرای طرح های باغداری و کشاورزی همراهی و حمایت های بیشتر مالی، تجهیزاتی و امکاناتی به افراد بومی هر منطقه یا روستا انجام پذیرد. همچنین، تسهیلاتی فراهم شود تا کشاورزان بتواند بدون داشتن دغدغه دریافت مجوز یا پروانه فعالیت، اقدام به احداث گلخانه در زمین کشاورزی بنمایند.

وی گفت: روستائیان وکشاورزان خیلی قانع هستند و با کمترین حمایت، بیشترین انگیزه را پیدا می‌کنند. لذا امیدواریم که، با اجرای صحیح و فراگیر طرح‌های توسعه روستایی، قدم‌های موثری در جهت اقتصاد، اشتغالزایی و رفع مشکل معیشتی کشاورزان منطقه، ممانعت از مهاجرت ‌کشاورزان و روستائیان و خروج اراضی زراعی-باغی از چرخه تولید استان و اقتصاد کشور برداشته  شود.

طبق آمارها، استان گیلان دارای ۲ هزار و ۹۲۵ آبادی، ۳۰۶۴۲۱ خانوار روستایی و جمعیتی بالغ بر ۹۸۰ هزار نفر در روستاها است.

ایسنا