توسعه پایدار از خود ما آغاز می شود

باور داشته باشیم یا نه واقعیت این است که توسعه پایدار مانند بسیاری پدیده های دیگر از خود ما آغاز می شود.

جارستان_ این آرمانی است که دو سازمان مردم نهاد فعال گیلان یعنی موسسه سبزکاران بالان و پویندگان صلح گیل می کوشند در قالب رویدادهایی با عنوان “سرا ” یا سیر رهیافت آگاهی، در جامعه نهادینه کنند.

بدین مفهوم که تنها در صورتی که  شهروندی آگاه و مسئولیت پذیر باشیم خواهیم توانست معضلات محیط زیستی، اجتماعی، اقتصادی، و حتی سیاسی را حل کنیم .

این را وقتی بهتر متوجه می شویم که نسیم طواف زاده مدیرعامل “انجمن سبزکاران بالان” و از اعضای موسس رویداد ” سرا” برایمان از این واقعیت تلخ و شرم آور می گوید که هر شهروند کلان شهر رشت ۱.۲ برابر کشور زباله تولید می کند.یعنی در حالی که متوسط تولید روزانه زباله در کشور ۵۷۰ گرم و در شهر یزد تنها ۲۷۰ گرم است ما حدود یک کیلو و ۲۰۰ گرم زباله در هر روز تولید می کنیم .

زباله ای که نه تنها مواد غذایی و منابع آبی در معرض خطر ما را کاهش می دهد و به اقتصاد خانواده ما لطمه می زند بلکه انبوهی از زباله ای را تولید می کند که شیرابه و آلودگی اش رودخانه ها ، خاک و محیط زندگی خود ما را آلوده و ما را به انواع بیماری های مهلک مبتلا می کند .

 جایگاه بسیار خطرناک دفن زباله سراوان نشان این بی توجهی و نابخردی است.

به همین ترتیب در عرصه اجتماعی فقدان مهارتهای زندگی ، بی اطلاعی از قانون ، نداشتن آگاهی کافی برای انتخاب در عرصه های مختلف فردی و اجتماعی ما را مبتلا به مشکلات عدیده ای می کند که سد راه رسیدن ما به توسعه پایدار و سعادت است.

آروین زنبوری مسئول روابط عمومی “سرا” می گوید : رویداد سرا با هدف آگاهی رسانی در مورد توسعه پایدار برگزار می شود.”سرا” یا همان سیر رهیافت آگاهی می کوشد با برگزاری رویدادهایی این آگاهی و حس مسئولیت پذیری مردم را برای مشارکت در بهسازی جامعه افزایش دهد.

یعنی ایمان بیاوریم که برای توسعه پایدار باید از ایجاد تغییراتی در خودمان آغاز کنیم و این که هر حقی مسئولیت می آورد. از این رو برای محیط زیستی سالم باید درست مصرف و زباله کمتری تولید و آب کمتری مصرف شود پسماند را باید از مبداء تفکیک کنیم . برای استقلال اقتصادی باید درست تولید و تا جای ممکن از تولیدات داخلی استفاده کنیم و به همین صورت هنگام گزینش نمایندگان شورا و مجلس برای داشتن شهری و کشوری آبادتر افرادی شایسته و توانمند انتخاب کنیم .

برگزار کنندگان رویداد ” سرا” بر این باورند که توسعه از پایین به بالا ساخته می شود و اتفاقات به تنهایی از سوی مسئولان شکل نمی گیرد و در تلاش هستند تا افراد نقش خود در جامعه را بپذیرند و به درستی انجام دهند .

مژده لطیفی دبیر اجرایی “سرا” یاداور می شود:” سرا” دو سال است که آغاز به فعالیت کرده و با بهره مندی از یک شورای سیاستگذاری بیست  نفره تاکنون ۱۵ نشست با موضوعات مهم و تاثیرگذاربرای دستیابی به توسعه پایدار در نقاط مختلف برگزار کرده .

همایش هایی چون بازیابی آب، انرژی های پایدار، انسان- تغییر اقلیم ، برابری و تبعیض و ….

 یکی از اهداف مهم این نشست ها این است که برای دستیابی به توسعه پایدار باید از تغییر رفتارهای نادرست خودمان آغاز کنیم .

یکی از نکات منحصر به فرد رویدادهای “سرا ” ایجاد فضای گفتمان در مورد اهداف توسعه است چرا که مردم وقتی فرصت صحبت و طرح دغدغه هایشان را داشته باشند خود را موثر می دانند و اتفاقات را بهتر شکل می دهند.

کوروش کابلی کسمایی کارشناس ارشد حقوق بین الملل و مدیر عامل سازمان مردم نهاد ” مرکز کمک رسانی بشردوستانه پویندگان صلح گیل ” نیز در این باره اظهار می دارد که ما مخاطبمان را عام تعریف کرده ایم و در رویدادهای ” سرا” اقشار مختلف مردم حضور دارند .

وی همچنین خاطرنشان می کند که این پروژه بر اساس کار داوطلبانه است .

به گفته این کنشگران اجتماعی ” سرا” علاوه بر فرهنگسازی و تلاش برای توانمدسازی که نمود آن در بهبود رفتارهای فردی و اجتماعی شرکت کنندگان در برنامه ها قابل مشاهده است دستاوردهایی چون پایه گذاری برای درخواست ممنوعیت کشت برنج در استانهای غیر شمالی را نیز داشته است.

تسهیلگری برای تردد معلولان از طریق مجاب کردن مسئولان به تهیه اتوبوس های ویژه معلولان نیز ماحصل کوشش ” سرا” و همراهی مسئولان بوده است .

اعلام خطر سنبل آبی برای منابع آبی گیلان نیز موجب شد که ۲۴ دستگاه دولتی در شورای حل مساله قرار گرفته و برای رفع این معضل همیاری و تلاش کنند.

این که دستیابی به توسعه پایدار تنها از طریق خواست و اراده برای تغییر آغاز می شود یک اصل پذیرفته شده در همه جهان است .

سازمان ملل متحد اهداف ۱۷ گانه ای را برای توسعه تعیین کرده است که عبارتند از:  1- پایان دادن به فقر در همهٔ اشکال آن و در همه جا ۲- پایان دادن به گرسنگی، تحقّق امنیّت غذایی و تغذیهٔ بهتر و توسعهٔ کشاورزی پایدار ۳- تضمین یک زندگی توأم با سلامت و ترویج رفاه برای همه و درتمامی سنین ۴- تضمین آموزش با کیفیت، برابر و فراگیر و ترویج فرصتهای یادگیری مادام العمر برای همه ۵- دستیابی به تساوی جنسیتی و توانمندسازی همهٔ زنان و دختران ۶- تضمین دسترسی به آب و مدیریت پایدار آب و بهداشت برای همه ۷- تضمین دسترسی به منابع انرژی مقرون به صرفه، مطمئن، پایدار و نوین ۸- ترویج رشد اقتصادی ماندگار، فراگیر و پایدار، اشتغال کامل و بهره‌ور و اشتغال شرافتمندانه برای همه ۹- ساختن زیربنای مقاومتی، ترویج صنعتی سازی پایدار و فراگیر، و ترویج نوآوری ۱۰- کاهش نابرابری در درون و در میان کشورها ۱۱- تبدیل شهرها و سکونت گاه‌های انسانی به مکان‌های همه شمول، امن، مقاوم و پایدار ۱۲- تضمین الگوهای پایدار تولید و مصرف ۱۳- اقدام عاجل برای رویارویی با تغییر اقلیم و آثار آن ۱۴ – حفاظت و استفادهٔ پایدار از اقیانوس‌ها، دریاها، و منابع دریایی برای توسعهٔ پایدار ۱۵- پاسداشت، احیا و ترویج استفادهٔ پایدار از بوم سازگان‌های زمینی، مدیریت پایدار جنگل‌ها، مبارزه با بیابان زایی و توقف و معکوس سازی روند تخریب (یا فرسایش) زمین و همچنین متوقف ساختن تخریب تنوع زیستتی ۱۶- ترویج جوامع صلح جو و فراگیر برای توسعهٔ پایدار، برقراری امکان دسترسی به عدالت برای همه و ایجاد مؤسسات مؤثر، پاسخ گو و فراگیر در همهٔ سطوح ۱۷- تقویت ابزار اجرا و احیای همکاری‌های جهانی برای (تحقّق) توسعهٔ پایدار .

بی شک تحقق همه این موارد با دست روی دست گذاشتن و منتظر اقدامات دولتها ماندن محقق نمی شود بلکه هر یک از ما همچون قطعات یک پازل باید جایگاه و نقش خود را بپذیریم و  بدانیم که هر حقی مسئولیت نیز می اورد .

از سوی دیگر همانطور که نسیم طواف زاده از اعضای موسس ” سرا” می گوید: سیاستمداران تنها به انگیزه ها پاسخ می دهند و این تنها با شکل گیری یک جامعه مطالبه گر و خواست اجتماعی تحقق می یابد.

گیلان مانند بسیاری از استانهای دیگر از معضلات عدیده ای چون زباله ، آلودگی آب رودخانه ها ، تهدیدات محیط زیست تالاب ، ترافیک شهرهای بزرگ ، کمبود فرصتهای شغلی برای جوانان ، ناکافی بودن فضاهای ورزشی فرهنگی تفریحی ، نامناسب بودن فضاهای آموزشی ، تصادفات، طلاق، نزاع و درگیری رنج می برد.

مداوای این دردها  آگاهی ، احساس مسئولیت ، همکاری و مساعدت، پی گیری و مطالبه گری همه آحاد جامعه را می طلبد .

از سویی مسئولان دولتی باید روشن بینانه به این باور برسند که سمن ها یاوران و همراهان بی مزد و منت آنها برای تحقق توسعه پایدار این سرزمین هستند و آنها را به شکل فرصت ببینند و نه تهدید ./ایرنا