آموزش مدیریت مردمی جنگل‌ها در استان‌های شمال کشور

مدیرکل آموزش و ترویج مشارکت‌های مردمی سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور از آغاز آموزش مدیریت جنگل‌ها در استان‌های شمالی کشور، به منظور جلب مشارکت مردم در حفظ و مدیریت منابع طبیعی خبر داد.

وحید جعفریان روز یکشنبه در کارگاه آموزش مدیریت جنگل در مسجد جامع دهستان جوکندان شهرستان تالش در غرب استان گیلان اظهار کرد: در این کارگاه های آموزشی که در چهار استان شمالی کشور برگزار خواهد شد، دیدگاه های مردم در چگونگی حفظ و احیای جنگل ها را دریافت و در مدیریت مشترک جنگل توسط دولت و مردم، لحاظ خواهیم کرد.

وی ادامه داد: در گذشته برای حراست جنگل ها گارد جنگل تشکیل شده بود، اما تجربه دنیا نشان داده است اگر پای هر درخت، تانک نیز مستقر شود، حفظ نخواهد شد و راهی جز مشارکت مردم در مدیریت جنگل ها وجود ندارد.

وی بیان کرد: باید تعارض ها، اختلافات و مشکلات حوزه منابع طبیعی مردم نزدیک به اراضی جنگلی، بررسی و برطرف شود تا مردم در حفاظت و مدیریت منابع جنگلی مشارکت کنند.

جعفریان افزود: جنگل های هیرکانی شمال ایران به عنوان میراث طبیعی جهان در سازمان یونسکو ثبت شده است و باید با بهره گیری از ظرفیت قانون و ایجاد منافع مشترک برای مردم و دولت، نیروهای محلی را به مدیریت جنگل ها ترغیب کنیم.

تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی اداره‌کل منابع طبیعی گیلان پیگیری می‌شود

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان نیز در این کارگاه آموزشی گفت: برای حفظ و مدیریت بهتر جنگل ها، تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی منابع طبیعی در دستور کار قرار گرفته است و برای داوطلبان حفاظت از جنگل ها نیز فرم های جذب همیار حفاظتی ارائه خواهد شد.

محسن یوسف پور افزود: در روند جذب نیروها از نیروهای شرکتی و همیاران حفاظتی استفاده خواهیم کرد و هرگز نیرویی بنا بر سفارش یا خارج از مجرای قانون، در اداره های منابع طبیعی و آبخیزداری جذب نخواهد شد.

وی بیان کرد: از سال ۱۳۳۸ بهره برداری از جنگل های کشور آغاز و در سال ۱۳۹۶ با ابلاغ ششمین برنامه پنجساله توسعه کشور، استفاده از درختان جنگلی متوقف شد اما با توجه به آسیب دیدن جنگل ها، تدوین طرح جایگزین مصرف منابع جنگلی ضرورت یافت و رهبر معظم انقلاب نیز بر آن تاکید کردند.

وی ادامه داد: جنگل های هیرکانی گیلان که اراضی جنگلی شهرستان تالش از مهمترین بخش های آن است، از عجائب خلقت محسوب می شوند و در تامین اکسیژن و اقلیم سازی نقش مهمی دارند و باید تقویت شوند.

یوسف پور گفت: طرح مدیریت پایدار منابع طبیعی با مشارکت مردم، از سال آینده اجرا خواهد شد و در آن از دیدگاه ها و نقطه نظرات مطرح شده در این کارگاه ها استفاده خواهیم کرد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان افزود: طبق تجربه ۵۰ ساله کارشناسان، مدیریت جنگل ها باید به نیروهای محلی واگذار شود و مردم در مبارزه با سوداگران درختان جنگلی، مهار آتش سوزی ها و مقابله با زمین خواری ها نقش ایفا کنند.

یوسف پور بیان کرد: مشکلات مردم مناطق جنگلی به طور عمده به اشتغال، مراتع و دامداری و چگونگی بهره مندی از منابع جنگلی مربوط است و در داخل طرح های هادی با همکاری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و در خارج از طرح ها، با همراهی دستگاه های مرتبط برطرف خواهد شد.

او از مردم نزدیک به اراضی جنگلی خواست، تا تعیین تکلیف اختلافات اراضی با اداره های منابع طبیعی و آبخیزداری، از ساخت و ساز در آنها خودداری کنند و اطمینان داشته باشند که مشارکت مردم و دولت در مدیریت جنگل، مانع ارجاع مشکلات به پاسگاه ها و دادگاه ها خواهد شد.

توان جنگل‌ها برای تولید چوب کاهش یافته است

کارشناس امور جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان نیز در این کارگاه گفت: ده ها سال بهره برداری از درختان جنگلی، توان جنگل ها را کاهش داده است و توقف آسیب ها در منابع طبیعی استان، بدون مشارکت مردم امکان پذیر نیست.

محمدرضا نوری افزود: کاهش توان جنگل ها یک هزار و ۴۰۰ کارگاه صنایع چوب را از منابع جنگلی بی بهره گذاشته است و در طرح مدیریت مردمی جنگل ها، برخی عرصه ها برای کشت گل‌پر و گونه های بومی و محلی، در اختیار مردم قرار خواهد گرفت و برداشت چوب، آخرین مرحله استفاده از جنگل خواهد بود.

در ادامه این کارگاه، تعدادی از اهالی، مشکلات خود را به صورت شفاهی یا مکتوب با مسئولان در میان گذاشتند.

جنگل‌های هیرکانی با ۲ میلیون و ۱۲۵ هزار هکتار مساحت و به قول برخی صاحب نظران با ۴۰ میلیون سال قدمت، به عنوان متراکم‌ترین ناحیه جنگلی و نماد فسیل‌های زنده در ساحل جنوبی دریای خزر، ۵۳ درصد استان مازندران، ۲۶ درصد استان گیلان و ۲۱ درصد استان گلستان را فرا گرفته و از آستارا در منتهی الیه غرب گیلان تا گلیداغ در شرق گلستان به طول ۸۰۰ کیلومتر و با عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر گسترده شده است.

در روز ۱۴ تیر ۱۳۹۸ در چهل و سومین اجلاس کارگروه میراث جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) که در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان برگزار شد، مناطقی از جنگل‌های هیرکانی یا جنگل‌های شمال، تحت نام میراث طبیعی ایران، با تأیید اتحادیه بین‌المللی حفاظت طبیعت (IUCN)، در فهرست میراث جهانی ثبت شد.

مطابق آخرین نتایج ارزیابی جنگل‌های کشورهای مختلف توسط سازمان خوار و بار جهانی (فائو) وابسته به سازمان ملل متحد، حدود ۶/۶ درصد مساحت ایران معادل ۱۱ میلیون و ۷۵ هزار هکتار را جنگل فرا گرفته اما فقط ۸ / ۱ درصد معادل ۳۰۰ هزار هکتار آن طبیعی، بکر و دست نخورده مانده و حدود ۶ / ۹۰ درصد معادل ۱۰ میلیون و ۳۱ هزار هکتار آسیب دیده است.

شهرستان تالش با ۲۰۰ هزار نفر جمعیت در اراضی ساحلی، جلگه ای و جنگلی، در ۱۱۰ کیلومتری غرب مرکز استان گیلان واقع شده و دهستان جوکندان بخش مرکزی آن از مناطق جنگلی این شهرستان است./ ایرنا