دوگانه جنگ و صلح ایران و آمریکا/ کاخ سفید به کدام جهت گرایش دارد؟

اظهار نظر‌های اخیر درباره تصمیم آمریکا برای عدم حمله به ایران و دعوت از مقامات ایرانی برای حضور در کاخ سفید و عین حال تحریم ظریف مذاکره کننده ارشد ایرانی، این سوال را ایجاد می‌کند که ایا آمریکا در باز کردن باب مذاکره با ایران عزمی جدی دارد؟

ویلیام مک ریون دریادار بازنشسته آمریکایی که بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ به عنوان رییس فرماندهی عملیات ویژه مشترک آمریکا خدمت می‌کرد ادعای ترامپ درباره پشیمان شدن از حمله آمریکا به ایران بعد از سقوط پهپاد آمریکایی گلوبال هاوک به بهانه تعداد تلفات را زیر سوال برده است.

ترامپ در پس سرنگونی پهپاد گلوبال هاوک که برای جاسوسی وارد حریم هوایی ایران شده بود در توییتر خود نوشت: شب گذشته درباره تعداد تلفات احتمالا حمله متقابل به ایران سوال کردم و به من گفتدن دست‌کم ۱۵۰ نفر جانشان را از دست می‌دهند بنابراین ده دقیقه قبل از عملیات منصرف شدم و آن را متوقف کردم.

مک ریون که در سال ۲۰۱۱ شاهد عملیات کشتن بن لادن بوده به خبرنگاران گفته او از تصمیم نهایی رییس جمهور برای عدم حمله آمریکا به ایران در ماه ژوئن خوشحال است و می‌گوید آن اقدام پاسخ مناسبی نمی‌توانست باشد.

این دریاسالار بازنشسته آمریکایی گفته به سختی می‌تواند ادعای ترامپ در باره ملاحظه‌اش نسبت به کشته شدن ۱۵۰ ایرانی را بپذیرد و این تجربه را با تجریه مشابه خود مقایسه کرده و گفته زمانی که در خواست گزینه نظامی می‌کنند، شمارش تلفات یکی از کار‌هایی است که در گزارش جزییاتی که به رییس جمهور و مشاور امنیت ملی‌اش داده می‌شود. زمانی که شنیدم رییس جمهور به خاطر تعداد تلفات از گزینه نظامی صرف نظر کرده، صادقانه باید بگویم باورم نشد چرا که تعداد تلفات همیشه بخشی از گزارشی است که زمان حمله به آن اشاره می‌شود.

مک ریون سال گذشته از ریاست دانشگاه تگزاس استعفا کرده و به گفته سی ان ان در میان ده‌ها هزار نیروی نظامی فعال و بازنشسته آمریکایی از احترام قابل توجهی برخوردار است. او یکی از منتقدان سیاست‌های ترامپ است.

برخی رسانه‌ها، کمپین ترامپ علیه ایران را زیر سوال برده‌اند. پولیتیکو در گزارشی این کارزار را یک کارزار منزوی خوانده است. در گزارش پولیتیکو کارزار ترامپ علیه اقدامات ایران در تنگه هرمز را کارزاری متشکل از یک عضو خوانده: ایالات متحده آمریکا!

در این گزارش گفته شده جرج بوش زمانی که کمپینی علیه حملات صدام حسین به کویت ترتیب داد، پیش بینی یک جنگ طولانی، خونین و پرهزینه علیه دیکتار عراق را می‌کرد، اما او یک ائتلاف متشکل از کشور‌های اروپایی و دیگر کشور‌هایی پشت سر خود داشت که خواستار بیرون راندن صدام حسین از کویت ظرف چند هفته در عملیات سال ۱۹۹۱ بودند.

در این گزارش همچنین به تلاش‌های بوش برای متقاعد کردن کشور‌های جهان برای حمله به عراق نیز اشاره شده و گفته شده بیشتر متحدان آمریکا نظیر فرانسه و آلمان با حمله سال ۲۰۰۳ به عراق مخالف بودند، اما در نهایت تیم بوش متشکل از ۵۰ کشور به عنوان یک ائتلاف به عراق لشکرکشی کرد.

پولیتیکو در پایان نوشته آمریکا در دوران ریاست ترامپ روابطش را با متحدان سنتی‌اش از دست داده است چرا که ترامپ همه شرکای اصلی خود را مورد انتقاد قرار می‌دهد و این شامل آلمان، فرانسه و بریتانیاست. او بیش از همه گذشتگان خود از متحدان غربی اش فاصله گرفته است. این در حالی است که روسای قبلی جمهور در آمریکا همگی روابطی قوی با شرکای خارجی خود داشتند.

پولیتیکو نوشته صادقانه باید گفت آمریکا نیازمند دیپلماسی است زیرا دوستان آمریکا امروز خیال می‌کنند منافعشان به واسطه دوستی با آمریکا تهدید می‌شود.

حتی برای کشور‌هایی که ایران را دشمن خود می‌دانند هم چشم‌انداز درگیری نظامی ایران و آمریکا چشم انداز مناسبی نیست. امارات متحده عربی برای مثال از اینکه ایران را مقصر حمله به نفتکش‌ها در تنگه هرمز بداند سر باز زده و این هفته نیز دو تن از مقامات امنیتی ایران و امارات با هم دیدار کرده و به نظر می‌رسد روابط دو کشور بهبود یافته است.

ترامپ از توافق هسته‌ای خارج شده و آن را بدترین توافق تاریخ می‌داند. از زمان خروج او از برجام تا کنون دیگر کشور‌های عضو برجام یعنی فرانسه، بریتانیا، آلمان، روسیه و چین سعی کرده‌اند این توافق را نجات دهند، اما همه آن‌ها در رساندن فواید و عواید اقتصادی حاصل از برجام ناکام بوده‌اند. ایران و آمریکا در هفته‌های اخیر بار‌ها به یک درگیری نظامی تمام عیار نزدیک شده‌اند. درگیری‌ای که از حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس شروع شده است.

هفته گذشته ترامپ تصمیم گرفت تعلیق تحریم‌های مربوط به پروژه‌های هسته‌ای ایران را تمدید کند. اقدامی که می‌تواند به کاهش تنش‌ها بیانجامد انجام نشد و همزمان تحریم‌هایی علیه محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران اعمال شده است.

با وجود اینکه مقامات آمریکایی مدعی شده‌اند همچنان پذیرای گزینه دیپلماسی و مذاکره با ایرانند، اما تحریم ظریف از دید بسیاری از کارشناسان به منزله بسته شدن باب مذاکره ایران و آمریکا تلقی شده است.

صبح امروز نشریه نیویورکر از دعوت رند پائول سناتور آمریکایی از ظریف برای حضور در کاخ سفید در جریان سفرش به نیویورک خبر داد. درز این خبر به رسانه‌ها نشان می‌‍دهد آمریکا در نمایش عزم خود برای مذاکره با ایران جدیست، اما اینکه آیا در داشتن این عزم نیز به همان اندازه جدیت داشته باشد معلوم نیست.