معاون سازمان برنامه و بودجه گیلان: نتایج سرشماری‌ها و طرح‌های آمارگیری کاملا محرمانه است

جارستان-معاون آمار و اطلاعات سازمان برنامه و بودجه گیلان گفت:  براساس ماده ۷ قانون مرکز آمار ایران کلیه نتایج سرشماری‌ها و طرح‌های آمارگیری کاملا محرمانه است و نتایج آن تحت هیچ شرایطی در اختیار هیچ سازمان و نهادی قرار نمی‌گیرد.

وحید طیفوری درخصوص با بیان اینکه هشتمین سرشماری عمومی نفوس مسکن در پاییز امسال از تاریخ ۳ مهرماه آغاز می‌شود و تا ۲۵ آبان‌ماه ادامه خواهد یافت، گفت: سرشماری امسال در دو مرحله انجام می‌شود. مرحله اول به صورت اینترتی و مرحله دوم حضوری که همکارانی که برای این امر آموزش‌های خاص را دیده اند، در مناطق مختلف حضور خواهند یافت.

قائم مقام ستاد سرشماری گیلان اظهار کرد: حدود ۱۵۰۰ نفر عوامل ستادی، اجرایی و میدانی اجرای سرشماری در استان را عهده دار هستند و همگی آمادگی کامل دارند که انشاءالله بتوانیم یک سرشماری خوب را در استان خودمان داشته باشیم.

وی تصریح کرد: امسال در واقع از روش ترکیبی و مدرن برای انجام سرشماری استفاده می کنیم و در بخش اول که سرشماری اینترنتی است از تاریخ سوم مهرماه تا تاریخ ۲۴ مهرماه و بخش دوم که به صورت حضوری است از ۲۵ مهرماه لغایت ۲۵ آبان‌ماه، یعنی ما اجرای سرشماری را در دو مرحله خواهیم داشت.

طیفوری تصریح کرد: در سرشماری‌های گذشته جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از کاغذ انجام می‌شد که این فرآیند بسیار طولانی و بسیار پرهزینه بود و مراحل انتشار و استخراج نتایج آن شاید بیش از یکسال بطول می انجامید.

وی کاهش هزینه‌های اجرای سرشماری را یکی از مزایای بسیار مهم سرشماری اینترنتی برشمرد و افزود: در عملیات میدانی هزینه های بسیار بالایی داریم. علاوه براین بحث سرعت و کیفیت در اطلاعات بسیار حائز اهمیت است. در سرشماری اینترنتی اطلاعات بصورت برخط قابلیت کنترل و اصلاح و ویرایش دارد، چرا که همان لحظه خانوار می‌تواند توسط سیستم، خطاهای اطلاعات وارد شده را مشاهده کند و همان لحظه نسبت به اصلاح و ویرایش اطلاعات خودش اقدام کند. البته می‌توان ویژگی‌های دیگری مانند قابلیت دسترسی به زبان‌های مختلف برای انجام سرشماری اتخاذ کرد، ولی بطورکلی هم کیفیت سرشماری و اطلاعات افزایش پیدا میکند و هم هزینه‌های اجرای سرشماری ها به طرز قابل توجه ای کاهش پیدا می کند.

معاون آمار و اطلاعات سازمان برنامه و بودجه استان گیلان افزود: در رابطه با بحث اصلاح اطلاعات، خانوار در حین اینکه دارد سرشماری روی سایت اینترنتی را تکمیل می‌کند بصورت برخط همان جا پیغام‌هایی به خانوار اعلام می شود که اگر اطلاعاتی را از قلم انداخته باشند یا اطلاعاتی مغایرت داشته باشد، همان لحظه قابلیت ویرایش دارد ولی بعد از اینکه مراحل تایید اطلاعات و ثبت نهایی انجام شود تا امکان ویرایش اطلاعات نیست و از تاریخ ۲۲ لغایت ۲۴مهرماه مجددا سایت اینترنتی برای ویرایش اطلاعات باز می‌شود و خانوار می‌تواند اگر اطلاعاتی را اشتباه وارد کرده است ویرایش کند، ولی خواهش ما از خانواده‌های محترم این است که حتما اطلاعات لازم را در حین ثبت نام در سرشماری اینترنتی در دست داشته باشند و نگهداری کنند که اطلاعات نیاز به ویرایش مجدد نداشته باشد. در بحث راستی آزمایی همانطور که استحضار دارید ما در کشور خودمان بحث خوداظهاری برای اجرای سرشماری ها و طرح‌های آمارگیری ملاک عمل است، اما به لحاظ فنی، روابطی فنی بین پرسش ها و سوال ها وجود دارد که این سوال ها می تواند همدیگر را کنترل کند و به نوعی مانع از ورود اطلاعات غلط به سیستم شود.

وی در ادامه گفت: سایتی برای سرشماری اینترنتی به نشانی www.sarshomari95.ir طراحی شده است که از تاریخ ۳ مهرماه بازگشایی می‌شود تا ۲۴ مهرماه ادامه دارد. قاعدتا انتظار داریم قبل ورود به سایت مدارکی مثل کارت ملی یا شناسنامه که مربوط به همه اعضای خانوار که مشخصات فردی و شماره ملی افراد در آن درج شده است را دردسترس داشته باشند، که بتوانند اطلاعات دقیق را به سیستم وارد کنند. در سرشماری به روش اینترنتی کدپستی دقیق محل سکونت فعلی برای ما خیلی اهمیت دارد که درج شود. چون ما با استفاده از کدپستی محل سکونت فرد، فرد را به آن محلش منتسب می کنیم.

طیفوری خاطرنشان کرد: ماموران در سرشماری حضوری موظف هستند به تمام مکانها اعم از واحدهای مسکونی و کارگاهی و خالی از سکنه مراجعه نمایند.  ما وظیفه داریم از خانوار به عنوان اولین پرسش بپرسیم که سرشماری به صورت اینترنتی انجام داده است یا نه. چنانکه اظهار کند سرشماری به صورت اینترنتی انجام داده است یک کد آماری به خانوار به صورت پیامک اعلام می شود یا در سیستم برای ثبت نهایی به خانوار داده می شود و چنانکه خانوار اظهار کند سرشماری به صورت اینترنتی انجام داده است کد آماری را به مأمور آمارگیر اعلام می کند و مأمور آمارگیر ما با استفاده از تبلت در اختیارش، کد آماری را احراز هویت می کند و در صورت تأیید کد آماری را در سیستم ثبت و از خانوار عبور می کند و ما دیگر مصاحبه ای با خانوار انجام نمی دهیم.

معاون آمار سازمان برنامه و بودجه  گیلان د رزمینه کد سرشماری اینترنتی و راستی‌آزمایی، گفت: مامور ما به خانواری مراجعه می‌کند که می‌گوید فرصت نکرده است در سرشماری  اینترنتی شرکت کند لذا مامور ما موظف است تا براساس آموزشی که دیده است مصاحبه کند و اطلاعات لازم را در تبلت خود درج کند.

وی افزود:  اطلاعات و نتایج حاصل از سرشماری، مبنای تمام تصمیم گیری‌ها و برنامه ریزی های آینده است. از آنجاکه تمام سرشماری های در فاصله زمانی ۵ یا ۱۰ ساله است، مبنای تصمیم گیری برای همین سال‌هاست. اگراین اطلاعات دقیق نباشد قطعا برنامه ریزی های ما هم در مسیر خودش قرار نمی گیرد و منحرف می شود، بنابراین ما وظیفه داریم که بعنوان یک وظیفه ملی و اخلاقی در سرشماری ها چه حضوری چه اینترنتی اطلاعات دقیق را وارد کنیم. اطلاعاتی که در این سرشماری پرسیده می شود به هیچ وجه اطلاعات اقتصادی نیست و بطور عمده اطلاعات جمعیت شناختی است. سرشماری در واقع شمارش تمام واحدهای جامعه است.

قائم‌مقام ستاد سرشماری استان ادامه داد: بطور کلی اطلاعاتی که در ارتباط با خانوار سئال می‌کنیم اطلاعات هویتی مانند نام و نام خانوادگی، شماره ملی، سن، جنس، مدرک تحصیلی، میزان سواد، وضعیت فعالیت، وضعیت مهاجرت، میزان فرزندآوری، وضعیت ازدواج است. سوالی که امسال اضافه شده است مربوط به نوع دفترچه بیمه ای که در اختیار خانوار است. این اطلاعات به طور عمده در ارتباط با اطلاعات هویتی خانوارها، فرد به فرد گرفته می شود و اطلاعاتی درباره مسکن در اختیار خانوارها، که برای تصمیم گیری در حوزه مسکن در اختیار خانوار مثل نوع اسکلت بنا، نحوه تصرف و مساحت زیر بنای در اختیار خانوار و…، این‌ها اطلاعاتی است که در حوزه جمعیت و مسکن در اختیار خانوارها در این سرشماری اخذ می شود و اطلاعات اقتصادی به هیچ وجه اخذ نمی شود.

وی در مورد اینکه اطلاعات گردآوری شده دراختیار چه سازمانهایی قرار می گیرد گفت: براساس ماده ۷ قانون مرکز آمارایران کلیه نتایج سرشماری‌ها و طرح‌های آمارگیری کاملا محرمانه است و نتایج آن تحت هیچ شرایطی در اختیار هیچ سازمان و نهادی قرار نمی‌گیرد.

طیفوری در زمینه اینکه چرا سرشماری های کشور ما ۵ ساله شده است گفت: بحث اجرای سرشماری براساس توصیه هایی که سازمانهای بین‌المللی دارند به صورت ۵ یا ۱۰ ساله است. بعضی کشورها مانند آمریکا، سوئیس و نروژ سرشماری را ۱۰ ساله اجرا می کنند و کشورهایی مثل استرالیا کره جنوبی کانادا اسپانیا معمولا ۵ ساله انجام می دهند. در کشور ما از سال ۱۳۳۵ سرشماری ها به صورت ۱۰ ساله بود تا سال ۱۳۸۵، در سال ۱۳۸۶ براساس تصمیمی که هیئت دولت وقت گرفت سرشماری ها را به دلیل تغییراتی که احساس می کرد، در بحث اجتماعی و اقتصادی خانوارها اتفاق افتاده است و می خواست اطلاعات دقیق تری از وضعیت جامعه داشته باشد برای بحث های برنامه ریزی، مصوب شد که اجرای سرشماری به صورت ۵ ساله باشد که ما در سال ۹۰ اولین سرشماری ۵ ساله را داشتیم و به دلیل اینکه ما در سال ۹۵ بتوانیم دوره سری زمانی ۱۰ ساله را رعایت کنیم در سال ۹۵ هم سرشماری را انجام دادیم و حالا ممکن است که در آینده اگر اقتضا بکند و تصمیم گیری شود که دوباره ۱۰ ساله شود.

قائم‌مقام ستاد سرشماری استان  افزود: در سرشماری یک تصویر واقعی از جامعه در یک مقطع زمانی می خواهیم که براساس آن بتوانیم اطلاعات جمعیتی را جمع آوری کنیم، قطعاً به هنگام سازی اطلاعات در سرشماری های بعدی رخ خواهد داد. بحث آمار و اطلاعات و به هنگام بودن آمار و اطلاعات یکی از بحث های کلیدی است که همواره نظام آماری کشور با آن مواجه است. در بخشی از کار ما تا حدودی موفق بوده ایم در بخشی نیاز است که تلاشهای بیشتری صورت بگیرد ولی آن چیزی که وجود دارد با توجه به قدمت از لحاظ سابقه علمی و نگاه علمی به بحث آمار، حدود ۶۰ سال است. گرچه تاریخ سرشماری جمع آوری اطلاعات در کشور ما چندین هزارساله است ولی استفاده از روش های علمی در آمار زمان کوتاهی است. در این دوره کوتاه که نگاه علمی به آمار وجود داشته خوشبختانه پیشرفتهای بسیار خوبی در حوزه آمار کشور اتفاق افتاده است به طوری که الان نظام آماری کشور تقریبا جزو کشورهایی است که در منطقه حرف اول را می زند.

وی ادامه گفت: در سرشماری ما موظف هستیم کل جامعه را شمارش کنیم اما روش دیگر هم داریم که به طرحهای نمونه ای معروف است. برای اینکه ما هزینه ها را کاهش دهیم و سرعت جمع آوری اطلاعات را افزایش دهیم می رویم یک نمونه کاملا تصادفی علمی می گیریم که واقعاً مشت نمونه خروار باشد، ولی در سرشماری های عمومی نفوس مسکن ما کل جامعه را باید شمارش کنیم.

طیفوری در پایان درباره اینکه در جمع آوری اطلاعات و آمار چقدر از تجربه کشورهای موفق الگو می گیریم گفت: هر سرشماری که آغاز می شود حداقل ۳ تا ۴ سال قبل مطالعات اولیه اش را شروع و مطالعات اسنادی انجام می شود. کلیه استانداردهای بین المللی در سرشماری ها و کشورهای موفق در حوزه سرشماری تجاربشان اخذ می شود، جلسات مختلف با آن کشورها برگزار می شود، آخرین دستاوردها را مورد استفاده قرار می دهیم. سرشماری امسال که در کشور ماست یکی از روشهای نوینی است که در سطح دنیا انجام می شود و جزو معدود کشورهایی هستیم که سرشماری اینترنتی و تبلتی انجام می دهیم.
خبرگزاری ایسنا