اسنادنقش عربستان در ۱۱سپتامبر

جارستان:پس از مدت ها بحث و کشمکش، مجلس نمایندگان آمریکا، سرانجام دو هفته پیش رأی به انتشار اسناد محرمانه مربوط به حادثه ۱۱ سپتامبر داد که در آن، به نقش اتباع سعودی و دولت عربستان در این حادثه اشاره شده است؛ هرچند طی روزهای اخیر، عربستان سعودی با استفاده از فضای رسانه ای تلاش کرده در این ماجرا از خود سلب مسئولیت کند، مرور این اسناد، دربردارنده نکات قابل توجهی است.

به گزارش جارستان اسناد «۲۸ صفحه» در حالی دو هفته پیش رسماً انتشار یافت که دولت سعودی همچنان مدعی است این اسناد، هیچ دلالتی بر نقش این کشور در واقعه ۱۱ سپتامبر ندارد. سعودی ها حتی پا را فراتر گذاشته و در این زمینه به ایران اتهاماتی زده اند؛ بنابراین، «تابناک» تصمیم گرفته در چند بخش متوالی، متن کامل اسناد مذکور را ترجمه کرده و در اختیار مخاطبین گذارد.

در ادامه، بخش نهم از اسناد «۲۸ صفحه» را می خوانید. گفتنی است، بخش های مهمی از این اسناد، توسط کمیته مسئول در آمریکا پیش از انتشار سیاه شده و قابل خواندن نیست. این بخش ها در متن با نقطه چین مشخص شده است:
عدم همکاری عربستان سعودی در تحقیقات ضدتروریستی

در جلسات شهادت در مقابل کمیته مشترک تحقیق و طی مصاحبه‌ها، مأموران اف‌بی‌آی و افسران سیا نارضایتی خودشان از عدم همکاری عربستان در انجام تحقیقات ضد تروریستی را، هم پیش از ۱۱ سپتامبر و هم پس از آن، به کمیته اعلام کرده‌اند. برای نمونه یکی از افسران با سابقه اف‌بی‌آی در نیویورک اظهار داشته که سعودی‌ها سال‌ها در این امر مانع‌تراشی کرده‌اند. از نظر وی، سعودی‌ها تنها زمانی اقدام به همکاری می‌کنند که در چارچوب منافع خودشان باشد.

وقتی که از یکی از افسران بلندپایه … پرسیده شد که چطور می‌شد از وقوع حملات ۱۱ سپتامبر جلوگیری کرد، اظهار داشت که در صورت همکاری گسترده سعودی‌ها این امر ممکن بود. در ادامه وی به تلاش‌های بی‌نتیجه آمریکا برای همکاری عربستان، در تابستان ۲۰۰۱ اشاره می‌کند. در ماه می ۲۰۰۱،‌ دولت آمریکا دریافت که یکی از اتباع سعودی در تماس با ابوزبیده بوده و به احتمال بسیار زیاد از عملیات قریب‌الوقوع القاعده اطلاع داشته است. آمریکا دولت عربستان را تحت فشار قرار می‌دهد تا محل زندگی این فرد مظنون را یافته و اطلاع دهد، ولی مقامات سعودی به واشنگتن اعلام می‌کنند که برای انجام این کار به اطلاعات بیشتری نیاز است. اما با توجه به حساسیت موضوع، آمریکایی‌ها از ارائه اطلاعات بیشتر طفره می‌روند و خودداری می‌ورزند. حتی شورای امنیت ملی آمریکا تلاش می‌کند تا سعودی‌ها را برای همکاری تحت فشار قرار دهد،‌ ولی عربستانی‌ها، همکاری را منوط به دریافت اطلاعات بیشتر می‌کنند.

بنا به گفته مدیر سابق یکی از دفاتر اف‌بی‌آی که به طور ویژه، متمرکز بر فعالیت‌های اسامه بن‌ لادن بوده، از همان بدو امر و از زمان تأسیس این دفتر در سال ۱۹۹۶ میلادی، مشخص بود که عربستان در موارد مربوط به بن‌لادن، با آمریکا همکاری نخواهد داشت. چرا که به گفته وی «بن‌لادن اطلاعات با ارزش زیادی از بده بستان‌ها و روابط عربستان با افراط‌گرایان اسلام‌گرا داشت». از همین روی، سعودی‌ها حاضر به همکاری با واشنگتن در موارد مرتبط با بن‌لادن نبودند و این امر را مغایر با منافع ملی خود می‌دانستند.

… در جلسه شهادتش در خصوص این موضوع، در ۹ اکتبر ۲۰۰۲ ابراز داشت: «مسأله دستگاه اطلاعاتی عربستان و القاعده، که به تلاش‌های ما برای تعامل با طرف سعودی برای وادار ساختن آنها به کمک به ما در خصوص القاعده می‌َشود، … تا حد زیادی ارتباطی دردسر آفرین و مشکل‌ساز بوده، به طوری که سعودی‌ها از ارائه سریع اطلاعات و کمک‌های لازم، طفره می‌روند.

هم مأموران اف‌بی‌آی و هم سازمان سیا از عدم همکاری عربستان در خصوص پرونده فردی به نام «مدنی الطیب» به عنوان موردی خاص یاد کرده‌اند. سیا و اف‌بی‌آی سال‌های سال‌ به عربستان فشار می‌آورده‌اند تا این اجازه را داشته باشند که با «الطیب» گفت‌وگو کنند. بنا به گفته‌های مدیر سابق یکی از دفاتر مرکزی اف‌بی‌آی،‌ الطیب مسئولیت مدیریت همه ارتباطات و مسائل مالی بن‌لادن را هنگامی که رهبر القاعده در سودان بوده، بر عهده داشته است، به طوری که هر گونه هزینه‌‌کردی بیش از ۱۰۰۰ دلار،‌ می‌بایست به تأیید الطیب می‌رسیده است. وی در سال ۱۹۹۶ به همراه «خالد الفواض»،‌ یکی دیگر از چهره‌های برجسته و مهم القاعده که مدتهاست در بازداشت به سر‌ می‌برد، برای کار به لندن می‌رود. در تابستان سال ۱۹۹۶، الطیب به عربستان باز می‌گردد. به گفته یکی از مأموران اف‌بی‌آی، سعودی‌ها با آوردن این بهانه و گفتن این جمله که «الطیب فردی بیچاره است که پایش را از دست داده و چیزی نمی‌داند»، به طور مداوم درخواست سیا و اف‌بی‌‌آی برای گفت‌‌وگو با الطیب را رد می‌کنند.

همچنین این مدیر سابق مرکز پلیس فدرال آمریکا، پرونده «محمد جمال خلیفه» را مورد اشاره قرار می‌دهد. خلیفه، برادر همسر بن‌لادن و یکی از چهره‌های کلیدی و مهم القاعده است. دولت آمریکا در سال ۱۹۹۴ میلادی، خلیفه را در خاک این کشور دستگیر کرد. خلیفه از سوی دولت اردن به جرم دست داشتن در بمب‌گذاری در این کشور، غیابی به حبس ابد محکوم شده بود. در نتیجه، آمریکا با استرداد وی به اردن موافقت کرد. سپس اردنی‌ها، وی را به عربستان تحویل دادند. از دید افسر سیا، سعودی‌ها برای گرفتن خلیفه از اردن، به این کشور «رشوه پرداخت کردند». بنا بر گفته‌های این افسر سیا،‌ هنگامی که خلیفه به عربستان بازگشت،‌ یکی از مقامات مهم دولتی با وی دیدار کرد. خلیفه هم اکنون برای یک سازمان مردم‌نهاد در ریاض کار می‌کند و آزادانه مشغول فعالیت و سفر است.

وکیل مدافع وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز که در جلسه استماعش‌ در ۲۳ جولای ۲۰۰۲ شهادت داد، از عدم همکاری عربستانی‌ها با آمریکایی‌ها یاد می‌کند.

تابناک