حمایت از تولید داخلی در دولت یازدهم/ راه‌اندازی ۲۰ هزار واحد تولیدی راکد

به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، نگاه درون زا به اقتصاد ملی زمانی می تواند جامه عمل بپوشد که رونق تولید داخلی در اولویت قرار گیرد و این مساله نیازمند بسترسازی و ایجاد زمینه های مناسب است. از این رو دولت یازدهم در راستای تحقق بخشیدن به اقتصاد مقاومتی و ایجاد ظرفیت های تازه تولید دست به اقدامات قابل توجهی زده است.
همچنین دولت سعی کرده با رونق تولید داخلی، زمینه اشتغالزایی و توسعه صادرات را فراهم سازد. این گزارش بخشی از مهمترین تحلیل های مطبوعات در یک هفته گذشته در زمینه عملکرد دولت را در اجرایی سازی سیاست های اقتصاد مقاومتی بررسی کرده است که به مهمترین محورهای آن اشاره می شود.

** اشتغالزایی در صنعت
بند نخست ابلاغیه سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی بر تامین شرایط و فعال‌سازی کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیت‌های اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری‌های جمعی و تأکید بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات کم‌درآمد و متوسط تاکید دارد.
«محمد رضا نعمت‌زاده» وزیر صنعت، معدن و تجارت، هفته گذشته در مراسم روز ملی صنعت و معدن با اعلام این که طی چهار سال گذشته با راه‌اندازی ۲۰ هزار واحد تولیدی راکد بیش از ۳۰۰ هزار شغل ایجاد شده است، خاطرنشان کرد: بیش از ۱۱۰۰ واحد تحقیق و توسعه در صنایع کشور نیز در دولت یازدهم ایجاد شده است و تثبیت تامین ۵۰ درصد هزینه‌های پژوهشی بخش خصوصی از طریق دولت یازدهم مدنظر قرار گرفته است.
وی ادامه داد: برای رسیدن به کشورهای نوظهور صنعتی باید درآمد سرانه کشور از ۵۸۰۰ دلار به ۱۰ هزار دلار و سهم ارزش افزوده سرانه صنعت از ۵۲۰ دلار به بیش از یک هزار دلار برسد. به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت، رشد صنعت و معدن در دولت یازدهم به بیش از ۱۰ درصد رسیده و معافیت ۳۰ درصد مالیات بر درآمد برای پنج سال جهت تولید برندهای خارجی با مشارکت بخش خصوصی از مهم‌ترین اقدامات دولت یازدهم بوده است.
نعمت‌زاده با اشاره به اینکه در دولت یازدهم رشد تشکیل سرمایه ثابت از منفی ۴۱ به حدود مثبت هفت رسید، اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود در برنامه اجرایی چشم‌انداز، در بخش صادرات صنعت و معدن در سال ۱۴۰۴ به رقم ۱۲۰ میلیارد دلار برسیم. پیش‌بینی می‌شود صادرات غیرنفتی در ۱۴۰۰ به ۱۳۰ میلیارد دلار و در ۱۴۰۴ به ۱۸۰ میلیارد دلار برسد که در صورت تحقق این اهداف به کشورهای نوظهور صنعتی تبدیل خواهیم شد.

**رونق صادرات و توسعه روابط تجاری
یکی از مقوله های مهم اقتصاد مقاومتی تکیه بر ظرفیت‌های داخلی و رونق صادرات است. میزان تولید فولاد خام کشور طی ۲ ماه نخست سال‌جاری، ۱۲ درصد رشد یافت. در این مدت نزدیک به یک سوم تولیدات، به خارج کشور صادر شد. آخرین گزارش‌های منتشر شده از سوی انجمن فولاد ایران نشان می‌دهد که شرکت‌های فولادساز کشور طی ماه‌های فروردین و اردیبهشت امسال، ۳ میلیون و ۵۲۶ هزارتن فولاد خام تولید کردند. این رقم در مدت مشابه سال ۹۵، ۳ میلیون و ۱۵۳ هزار تن بود. از این میزان، ۲ میلیون و ۷۴۰ هزار تن توسط «بخش خصوصی شده» و ۷۸۶ هزار تن توسط «بخش خصوصی» تولید شده است.
علاوه بر این طی فروردین اردیبهشت، ۳ میلیون و ۲۴۹ هزار تن انواع محصولات فولادی (تیرآهن، کلاف، ورق عریض، میلگرد، ورق گرم، ورق سرد، ورق پوشش دار و غیره) در کشور تولید شد که در مقایسه با میزان تولید مدت مشابه سال ۹۵ (۲ میلیون و ۸۲۳ هزار تن)، حاکی از رشد ۱۵ درصدی است. از آمار یاد شده، یک میلیون و ۹۳۶ هزار تن توسط «بخش خصوصی شده» و یک میلیون و ۳۱۳ هزار تن توسط «بخش خصوصی» تولید شده است.
براساس گزارش انجمن جهانی فولاد، در حالی تولید فولاد خام ایران در شش ماهه نخست سال ۲۰۱۶ با ۵.۲ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته به هشت میلیون و ۸۰۶ هزار تن رسید که میزان تولید فولاد خام ۶۶ کشور دنیا طی همین زمان با کاهشی ۱.۹ درصدی روبرو بوده است. در این گزارش آمده که منطقه خاورمیانه در نیمه اول سال ۲۰۱۶ با ۳.۲ درصد کاهش تولید نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۳ میلیون و ۸۲۳ هزار تن فولاد خام تولید کرد.
اعزام هیات‌های مختلف از کشورهای اروپایی و پیش‌قدم شدن آنها برای توسعه روابط با ایران در زمینه‌های مختلف، نشان می‌دهد که اروپایی‌ها ریسک توسعه مبادلات و روابط با ایران را پذیرفته‌اند. امضای قراردادها و تفاهم‌نامه‌های مختلف کشورهای اروپایی با ایران نیز گواه این موضوع است. در حال حاضر نیز اتحادیه اروپا قصد دارد برای تسهیل در امر تجارت روابط گمرکی خود را نیز با ایران تسریع کند.
اتحادیه اروپا برای گسترش همکاری‌های گمرکی و توسعه و تسهیل تجارت با ایران برنامه‌ریزی می‌کند. بر این اساس، مذاکرات رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در بروکسل انجام شد. این مذاکرات میان رئیس کل گمرک ایران و مدیر کل گمرک و مالیات اتحادیه اروپا صورت گرفت و دو طرف درخصوص جزئیات گسترش همکاری‌های گمرکی و توسعه و تسهیل تجارت بحث و تبادل‌نظر کردند. پیگیری مذاکرات انجام شده درخصوص مبادله موافقت‌نامه همکاری‌های متقابل اداری در امور گمرکی میان ایران و اتحادیه اروپا با توجه به اعزام هیاتی از اتحادیه اروپا در سال گذشته به کشورمان از دیگر محورهای این مذاکرات بود.

** حرکت به سوی شکوفاسازی تولید داخلی
هفته گذشته طی مراسمی تفاهمنامه پنج‌جانبه جهت تشکیل تعاونی تامین نیاز تولیدکنندگان و احداث شهرک صنعتی پوشاک کشور با حضور معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت به امضا رسید. نکته مهم در این تفاهمنامه مشارکت و حضور فعال بخش خصوصی است که می‌توان از آن به عنوان نخستین تجربه در حوزه صنعت پوشاک در قالب یک شهرک صنعتی غیردولتی یاد کرد.
هدف از راه‌اندازی و تاسیس این تعاونی را می‌توان هم‌افزایی و افزایش بهره‌وری و هدایت سود به سمت تولید‌کننده عنوان کرد. از این رو به نظر می‌رسد گام بلندی که امروز برداشته شده، از یکسو دو صنعت دیگر وابسته به پوشاک یعنی «نساجی و صنعت مد» را به حرکت در خواهد آورد و از سوی دیگر منجر به حفظ صنعت پوشاک و توسعه آن برای تامین نیاز داخل و صادرات می‌شود.
همچنین در گزارشی دیگری آمده است که کل تولید کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی در سال ۹۵ به ۵۰ میلیون و ۷۳۰ هزار تن رسید و با رشد مثبت ۹ درصدی نسبت به سال ۹۴ روبه‌رو‌ شد. در سال ۹۵ آمار تولید محصولات پلی‌اتیلن(PE)، پلی‌پروپیلن(pp)، پلی‌استایرن (ps)، اکریلو نیتریل بوتادین استایرن(ABS)، پلی‌اتیلن ترفتالات(PET)، استایرن بوتادین رابر(SBR)، پلی‌بوتادین رابر(PBR) و اوره و آمونیاک نسبت به مدت مشابه در سال ۹۴ رشد مثبتی داشت.
بر پایه این آمار، در سال ۹۵ حدود ۳ میلیون و ۹۷۰ هزار تن پلی‌اتیلن تولید شد که با احتساب رقم ۳ میلیون و ۷۰۲ هزار تن پلی‌اتیلن تولیدی در سال ۹۴، نرخ رشد تولید این محصول نسبت به سال ۹۴ به رقم ۷.۲ درصد رسید. میزان تولید پلی‌پروپیلن در سال ۹۴ نیز حدود ۸۱۲ هزار تن بود که با در نظر گرفتن ۸۶۸ هزار تن پلی‌پروپیلن تولیدی در سال ۹۵ رشد مثبت ۶.۹ درصدی داشت.