مجوزهای الکترونیکی در گمرک تجارت را آسان می‌کند

ارسال و دریافت مجوزهای لازم برای ترخیص کالا که شاید یکی از بزرگترین مشکلات تجار و بازرگانان بود، با الکترونیکی شدن گمرک متحول شد. با راه‌اندازی سامانه جامع گمرکی، شیوه دریافت مجوزها تغییر کرد و کلافی که این فرآیند کاغذی بر دست و پای بازرگانان بسته بود، باز شد.

تجار پیش از این زمان و هزینه زیادی برای این کار صرف می‌کردند؛ اما با الکترونیکی‌ شدن این فرآیند، تحول دیگری در ترخیص کالا ایجاد شد. از آنجایی که تجار برای ترخیص کالا ناچار بودند، مهر و امضای ۲۲ سازمان همجوار گمرک را داشته باشند. نیروی انسانی، زمان و هزینه بسیاری را در این راه صرف می‌کردند. مجوزهایی مانند استاندارد، ثبت سفارش، قرنطینه و… به صورت دستی بسیار زمان‌بر بود و اضافه بر این، امکان مدیریت و تایید صحت این مجوزها به شکل دستی کار آسانی به نظر نمی‌رسید.

تجار ناچار بودند برای دریافت هر مجوز به سازمان مربوطه مراجعه کرده و منتظر صدور آن شوند. همه این فرآیند عمدتا دستی انجام می‌شد.
تعدد مجوزها، هزینه‌ها را بالا برده و برای نمونه هر تاجر، ناچار بود برای هر مجوز، دریکی از سازمان‌های صادرکننده مجوز، زمان قابل توجهی وقت بگذارد و این روند نه‌تنها در افزایش زمان ترخیص و و آسیب‌پذیر شدن کالا موثر بود، که نهایتا درقیمت کالا خودش را نشان می‌داد. این عاملی بود که به طور غیرمستقیم توان رقابت را از کالای ایرانی می‌گرفت.

اخذ مجوز از سازمان‌هایی مانند، سازمان تنظیم مقررات رادیویی کشور (در خصوص کالاهای مخابراتی)، سازمان استاندارد (در خصوص کالاهای مشمول استاندارد اجباری)، سازمان دام‌پزشکی کشور (در خصوص دام و خوراک دام)، سازمان غذا و دارو (در خصوص محصولات آرایشی، بهداشتی و دارویی)، اداره‌کل تجهیزات پزشکی (در خصوص تجهیزات پزشکی) و … برای تجار بسیار زمان‌بر بود و در برخی موارد پیش می‌آمد که ماه‌ها زمان برای این فرآیندها صرف شود.

اما با الکترونیکی‌شدن مجوزها، بسیاری از هزینه‌های پیگیری و مراجعه حضوری مکرر برای اخذ مجوز و مدارک کاغذی از سازمان‌های تخصصی کاهش پیدا کرده و علاوه بر این دقت و صحت انجام این فرآیندها به نوعی تضمین می‌شود. سامانه جامع امور گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی مجوزهای مشخص را به صورت مستقیم و الکترونیک از سازمان‌های همجوار دریافت می‌کند؛ اقدامی که در روند ترخیص کالا تاثیرقابل توجهی گذاشته است.

هم‌چنین این تاثیر به صورت سیستمی اعمال شده و از اعمال سلیقه کارشناسان و خطاهای انسانی جلوگیری به عمل می‌آید؛ به طور مثال کالایی که نیاز به مجوز استاندارد دارد، تا زمان دریافت مجوز استاندارد کارشناس نمی‌تواند آن را تایید کند و سامانه اجازه ترخیص را صادر نخواهد کرد.