در چنین روزی خواجه نصیر را از دست دادیم

خواجه نصیرالدین طوسی حکیم، ریاضیدان، فضاشناس و ادیب ایرانی ۸ خردادماه سال ۶۵۲ هجری خورشیدی در ۷۶ سالگی درگذشت. وقتی که هولاکو به فرمانروایی اسماعیلیان در سال ۶۳۵ هجری قمری پایان داد، طوسی را در خدمت خود نگاه داشت و به او اجازه داد که رصدخانه بزرگی در مراغه ایجاد کند. برای کمک به رصدخانه علاوه بر کمک‌های مالی دولت، اوقاف سراسر کشور نیز در اختیار خواجه گذاشته شده بود که از عشر (یک دهم) آن جهت امر رصدخانه و خرید وسایل و اسباب و آلات و کتب استفاده کند. در نزدیکی رصدخانه کتابخانه بزرگی ساخته شده بود که حدود ۴۰۰ هزار جلد کتب نفیس برای استفاده دانشمندان و علما در آن وجود داشت. این کتاب‌ها را از بغداد و شام و بیروت و الجزیره به‌دست آورده بودند. در جوار رصدخانه یک سرای عالی برای خواجه و منجمین ساخته بودند. از این رصد خانه اثری باقی‌نمانده اما جایگاه آن را به صورت نمادین از نوساخته و پرداخته‌اند.