اشتباه‌های بزرگ

جارستان: اخیرا خبری درباره حضور علی‌اکبر ناطق‌نوری در نشست اصلاح‌طلبان منتشر شد؛ جلسه‌ای در منزل غلامحسین کرباسچی با حضور سیدمحمد خاتمی و مهدی کروبی که ناطق ترجیح داد در آن سکوت کند و درباره وضعیت کشور اظهارنظری نداشته باشد چراکه معتقد است «توصیه‌ها گوش شنوایی ندارد». سکوت چهره‌ای که سال‌ها در سطوح عالی تصمیم‌گیری بوده و از اعتماد رهبری برخوردار بود، پرسش‌برانگیز شد. پرستو بهرامی‌راد، دبیر سیاسی اکو ایران نوشته که علی‌اکبر ناطق‌نوری، روحانی میانه‌رو، پس از سال‌ها سکوت در بازدید از مجموعه «دنیای اقتصاد» و در برنامه تصویری «گفت‌وگوی استراتژیک» اکو ایران، سکوت خود را شکست.

ناطق‌نوری در این گفت‌وگو در توضیح علت سکوتش گفت: «سکوتی در کار نیست؛ من سکوت نکرده‌ام. دفتر کارم همین حوزه‌ای که تشریف آورده‌اید هر روز محل دیدار با گروه‌ها و شخصیت‌های مختلف است؛ از جناح‌ها و گرایش‌های گوناگون. در این دیدارها گفت‌وگو می‌کنیم، بحث می‌شود و من دیدگاه‌هایم را بیان می‌کنم. به نظر من این سکوت نیست. فقط کمتر مصاحبه می‌کنم یا کمتر در سخنرانی‌های رسمی شرکت دارم. طبیعی است که گاهی دیدگاه‌هایی دارم که بیان‌شان ممکن است به ایجاد سوءتفاهم یا تنش منجر شود.

فراجناحی‌گری و سعه‌صدر در مدیریت سیاسی

درباره تغییر رویکرد سیاسی پس از سال ۱۳۸۸ و اینکه آیا هنوز خود را اصولگرا می‌داند یا نه، ناطق توضیح داد: «اصولگرایی به آن معنایی که من زمانی در رأس آن جریان بودم با مفهوم امروز تفاوت دارد. در گذشته نامش «جناح راست» بود. بعدها در قالب «شورای هماهنگی نیروهای انقلاب» ادامه یافت که همان نیروهای اصولگرا بودند. در مقابل هم جناح چپ قرار داشت که بعدها اصلاح‌طلب نام گرفت. بله، من در آن دوره از مسئولان و خدمت‌گزاران جناح راست بودم. آن زمان پیش از سال ۸۸ احساس وظیفه می‌کردم که باید در صحنه باشیم؛ هم در انتخابات حضور داشته باشیم، هم نامزد معرفی کنیم، هم دیدگاه‌هایمان را بیان کنیم.

برای نمونه، رقیب انتخاباتی من در انتخابات ریاست جمهوری سال ۷۶ جناب آقای خاتمی بودند. روز پس از انتخابات که هنوز شمارش آرا تمام نشده بود اما مشخص بود ایشان پیروز شده‌اند، اولین پیام تبریک را من دادم. فردای آن روز هم با نشاط و آرامش به مجلس رفتم و گفتم: «تا دیروز رقابت بود، از امروز رفاقت است». نگذاشتم حتی یکی از وزرای پیشنهادی دولت ایشان بیفتد. مجلس به تمام وزرای پیشنهادی رأی اعتماد داد و من هم در برخوردهایم با اعضای دولت، نهایت احترام را رعایت کردم تا شائبه جناحی بودن پیش نیاید.

ژئوپلیتیک منطقه‌ای و نقش بازیگران خارجی

مصاحبه‌ وارد موضوع تجربه ۴۰ ‌ساله نظام شد و ناطق در پاسخ به اینکه در این ۴۰ سال در سیاست خارجی، فرهنگی و اقتصادی چه خطاهایی مرتکب شده‌ایم که در حال حاضر در حوزه‌های مختلف با مشکل مواجه‌ایم، گفت: «من معتقدم که از اول، در زمان حضرت امام (ره) که انقلاب پیروز شد، ناپختگی و بی‌تجربگی وجود داشت. ما تجربه کار اجرایی یا مدیریت حکومتی نداشتیم و برخی خطاها از همان آغاز رخ داد. مثلاً از نظر من، تصرف سفارت آمریکا به‌عنوان «لانه جاسوسی» اشتباه بزرگی بود؛ به‌نظر می‌رسد بسیاری از گرفتاری‌ها از همان نقطه آغاز شد.

وحدت ملی و هوشمندی در بحران

در بخش دفاعی و نظامی، ناطق به تجربه جنگ ۸ ‌ساله اشاره کرد و گفت: در آغاز، امکانات‌مان بسیار کم بود: عراق موشک می‌زد و ما در برخی مقاطع چیزی برای دفاع نداشتیم. لذا پس از دفاع مقدس در مسائل دفاعی و نظامی سرمایه‌گذاری کردیم؛ تلاش متخصصان ما باعث شد در حوزه موشکی به پیشرفت‌های خوب و تاثیرگذاری دست پیدا کنیم. امروز از منظر برد و توان موشکی، جزو کشورهای مطرح جهان هستیم و این توان در تقابل‌های اخیر مؤثر افتاد، همین موضوع یکی از دلایلی است که طرف‌های مقابل خواستار از بین رفتن توان موشکی ما می‌شوند.

از سوی دیگر، زمانی که پس بحث و بررسی و تبادل نظر قطعنامه‌ای در شورای امنیت تصویب می‌شود سپس یکی بدون هیچ استدلال منطقی، امکان وتوی آن را دارد، آیا واقعا عادلانه است؟ به‌ویژه وقتی جنایاتی مانند آنچه در غزه رخ می‌دهد و اکثریت با تصویب قطعنامه خواستار توقف عملیات نظامی و یا آتش‌بس می‌شوند اما توسط یک دولت و با یک وتوی سیاسی بی‌اثر می‌شود، آیا انصافا قابل‌قبول است؟ با این حال، ما در چارچوب مقررات بین‌المللی و سازمان ملل حرکت می‌کنیم؛ اما هرگز حاضر به پذیرش تحقیر یا شروطی که امنیت و عزت ملی را به خطر اندازد، نخواهیم بود.