چگونه می‌توانیم از آنها محافظت کنیم؟

جارستان: جنگ! واژه‌ای که می‌تواند آرامش زندگی را در یک لحظه برهم بزند. اتفاقی که حتی برای لحظاتی کوتاه نیز انسان را به این فکر وادارد که جان خود و عزیزانش در خطر است و شاید حتی فراموش شوند؛ گویی آنهایی که بر خاک سوخته می‌نشینند، هیچگاه روی زمین زیست نکرده و نبوده‌اند.

واقعیت این است که بسیاری از خانواده‌ها نمی‌توانند از رویدادهای جهان بی‌خبر بمانند؛ دایره تبعات جنگ برای مردمان دور و نزدیک بسیار زیاد است؛ علی‌الخصوص کودکان.

حال این سوال مطرح است که آیا باید کودکان را با اخبار جنگ آشنا کرد؟

اضطراب؛ مهم‌ترین اثر جنگ بر ذهن کودکان

علیرضا تبریزی، روانشناس کودکان، در این خصوص گفته است: اخبار بزرگسالان باید از دنیای کودکان جدا باشد و این مسئله برای بحث وجود ندارد. اما اغلب، اخبار خشونت اجتماعی را پنهان نمی‌کنیم و گاهی این اخبار تبدیل به موضوعات معمولی و روزمره بزرگ‌ترها می‌شوند.

اولین اثری که اخبار جنگ به ذهن کودکان می‌گذارد، اضطراب است؛ اضطراب از از دست دادن. به عنوان مثال، زمانی که شاهد کشته شدن یک فرد هستیم، این تجربه ممکن است به ما انتقال داده شود که آیا خود یا عزیزانمان بعداً قربانی خواهیم شد؟ و این اضطراب به تدریج به ذهن کودکان نفوذ می‌یابد؛ آنها شروع به بازی‌هایی می‌کنند که در آنها افراد دیگری را می‌کشند. این اضطراب می‌تواند تبعاتی برای آنها داشته باشد.

دکتر تبریزی در خصوص آسیب‌های ناشی از اخبار جنگ بر ذهن کودکان گفته است: جدای از اضطراب شدید شکل گرفته در ذهن کودک، اخبار جنگ می‌تواند آسیب‌های دیگری به روان کودکان وارد کند، از جمله «یادگیری مشاهده‌ای خشونت». وقتی که کودکان شاهد صحنه‌های خشونت‌آمیز در تلویزیون هستند، ناخودآگاه این رفتارها را یاد می‌گیرند و سعی می‌کنند آنها را تکرار کنند.

او در ادامه عنوان کرده است: گاهی کودکان با سوالاتی درباره مفاهیم و ادبیات جنگ والدین خود را به چالش می‌کشند، و پاسخ به این سوالات، به ویژه زمانی که مرتبط با مفاهیمی مانند «مرگ» و «کشتن» باشند، دشوار است.

دکتر تبریزی به روش‌هایی نیز اشاره کرد که می‌توان اثرات این اخبار بر کودکان را کاهش داد: به عنوان مثال، از کودکان پرسیده شود که اگر در موقعیتی مانند آن‌هایی که در اخبار دیده‌اند، باشند، چه کاری انجام می‌دهند؟ این کمک می‌کند تا مهارت حل مسئله آنها تقویت شود و آنها به دنبال راهکارهای بهتری برای مواجهه با مسائل باشند.

در نهایت، حفاظت از روان کودکان و رویاهایشان در زمان‌هایی که جنگ به اطراف ما نزدیک می‌شود، بسیار مهم است. آنها نباید زیر سایه اخبار تاریک جنگ قرار بگیرند. به امید آنکه آینده‌ای روشن‌تر خواهد بود.

اجازه دهید فرزندتان آینده را بهتر تصور کنند

دکتر مریم سامانی، روانشناس بالینی و استاد دانشگاه، نیز در این باره معتقد است: کودکان فکر می‌کنند این اتفاق به آنها نزدیک است. آنها متوجه نیستند این رویدادها در چه فاصله‌ای از جهان اتفاق می‌افتد. والدین بهتر است از یک نقشه برای نشان دادن فاصله بین کشور ما و محل وقوع درگیری استفاده کنند.

هر قدر نسبت به وضعیت جهان بدبین هستید، به فرزندتان اجازه دهید تا آینده بهتر را تصور و برای رسیدن به آن تلاش کند. کودکان توانایی درک زیبایی دارند چیزی که بزرگسالان گاهی اوقات فاقد آن هستند.