بزرگداشت شجریان در مشهد

جارستان-بزرگان آواز و موسیقی ایران به مشهد می‌روند! تمایل و گرایش به هنر در نزد انسان غیرقابل انکار است، به نحوی که حتی بی تفاوت ترین افراد هم در برهه‌هایی از زندگی خود با مشاهده آثار زیبای هنری یا گوش سپردن به موسیقی در درون خود احساس خوبی دارند. بنابراین در ابتدا باید منکر بی‌علاقگی بشر به هنر شد، اما برخی افراد و شخصیت‌ها هستند که تمایل به برخی هنرها را مصلحت نمی‌دانند، به ویژه اگر در مقام مسئول یا در جایگاه تصمیم‌گیر و با تریبون باشند که این دیدگاه خود را علنا اعلام و به صورت حکم مطرح می‌کنند. مانند آنچه چندی پیش آیت‌ا… علم‌الهدی از تریبون نماز جمعه مشهد اینچنین اعلام کرد: «کسی که در شهر زیارت و امام رضا زندگی می‌کند باید این شرایط را بپذیرد، دیگر سر لغو یک کنسرت ما نباید چانه‌زنی با برخی مسئولان بر سر کوته‌فکری‌شان داشته باشیم؛ مگر در این مملکت شما شبکه تلویزیونی قرآن ندارید؟ موسیقی حلال و حرام هرچه هست به‌جای خود محفوظ، هرکس پیرو مرجعش هست، مگر شبکه قرآن در این تلویزیون نیست؟ مگر همه شبکه‌های تلویزیون موسیقی ندارد؟ چرا شبکه قرآن موسیقی ندارد؟ می‌گویند کنار قرآن نمی‌شود تار زد، این خلاف قداست قرآن است، کنار گنبد امام رضا نمی‌شود کنسرت برگزار شود، این خلاف حیثیت و هویت این شهر است، تو کنسرت می‌خواهی، مشهدی نباش، برو یک شهر دیگر زندگی کن!» همین اظهارات سبب چالش‌های زیادی درجامعه شد، چنان که وزیر ارشاد به مشهد رفت و اعلام کرد که در این شهر کنسرت برگزار نمی‌شود، اما این اظهارنظر او با واکنش رئیس‌جمهور مواجه شد که گفت وزرا حق عقب‌نشینی ندارند. اماکمی بعد ظاهرا علم‌الهدی از موضع خود کوتاه آمد و در یک برنامه تلوزیونی اظهار داشت که«به شخصه برخی از موسیقی‌ها را گوش می‌دهم. کنسرت در شکل جاری یک واقعیت دیگر است و آن عبارت است از اینکه ارائه موسیقی همراه با یک سلسله حرکات و هیجانات مبتذل است. بروند در هر کنسرتی که خواستند فیلم را بگیرند و بگذارند جلو مراجع که آنها بگویند که برگزاری کنسرت به این شکل اشکالی ندارد. ما گفتیم این حرام به حرمت امام رضا (ع) در مشهد انجام نشود.» این اظهارات علم‌الهدی که به معنی مخالفت او با لغو کنسرت، تنها در مشهد است، مورد توجه برخی قرار نگرفت، چنان که کنسرت های شهرام ناظری خواننده موسیقی سنتی کشور هم لغو شد که همین امر گلایه‌هایی را پدید آورده است.

توهین به رئیس‌جمهور درکامنت‌ها

با نگاهی به سایت آیت‌ا… علم‌الهدی موضوعاتی از سوی مخاطبان این سایت منتشر شده که جای تامل دارد و نشان می‌دهد آنان برداشت دقیقی از موسیقی و کنسرت نداشتند که این‌چنین لغو کنسرت‌ها را دارای اهمیت بالایی دانسته و ابراز خوشحالی می‌کنند. به عنوان نمونه در بخش تماس با ما در سایت علم‌الهدی، یکی از مخاطبان چنین نگاشته است:«خدمت حاج آقای بزرگوار، ضمن تشکر از جلوگیری اجرای کنسرت در مشهد به استحضار عالی می‌رساند: تولد امام رضا (ع) به مشهد مشرف شدیم واز طرف مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ما را برای تفریح بردند به سرزمین موج‌های خروشان. البته جای خوبی بود برای خستگی درکردن مسافر وخود من مایل به رفتن نبودم ولی به اصرار همسرم که امام جمعه جلفا ومدیر ستادی حوزه علمیه تبریز هست، رفتم با این عنوان که خبر بیاور که چه برنامه‌ای دارند؟! ومتاسفانه این همه امکانات رفاهی و ورزشی در آن مکان بود. در کنار آن سالن رقص با موزیک گوشخراش هم داشتند که در کنار نماز خانه بود! تعجب کردم گفتم از کنسرت منع شده‌اند در اینجا عقده گشایی می‌کنند.» متاسفانه در این کامنت‌ها به رئیس‌جمهور هم چنین توهین شده است:«طبیعی است کسی که از سال ۵۸ بدون مدرک دکترای حقوق – آن هم با وجود عدم تسلط به زبان خارجه از کشور استعمار پیر انگلیس …گرفته باشد دولتش معضل حقوق‌های نامتعارف و فیش‌های حقوقی نجومی پیدا می‌کند!»… در نهایت اما با تمام این توهین‌ها، موسیقی قابل حبس نیست و مردم هیچگاه خوانندگان و نوازندگانی که سال‌ها با آنها خاطره داشتند را فراموش نمی‌کنند.

برگزاری آیین بزرگداشت شجریان در مشهد

بر همین اساس دیروز خبر رسید که بزرگان موسیقی در مشهد یعنی همان شهری که کلید لغو کنسرت‌ها در آن زده شد، حضور پیدا می‌کنند. مدیرعامل مجمع هنرمندان خراسان گفت: آیین بزرگداشت استاد موسیقی ایران محمدرضا شجریان روز یکم مهرماه در مشهد برگزار می‌شود. مهدی یمینی افزود: در این مراسم که در سالروز تولد استاد محمدرضا شجریان برگزار می‌شود، استادان بزرگ موسیقی ایران همچون شهرام ناظری و شاگردان و فرزندان ایشان نیز حضور خواهند داشت. وی اظهار کرد: در صورت مساعد بودن حال استاد شجریان، ایشان نیز در مراسم شرکت خواهد کرد. وی گفت: مراسم تجلیل از محمدرضا شجریان که قرار بود در ماه مبارک رمضان در تهران برگزار شود به دلایلی به تعویق افتاد و مقرر شد این مراسم در مشهد برگزار شود. یمینی با بیان اینکه یکی از وظایف تعریف شده برای مجمع هنرمندان خراسان، تجلیل و گرامیداشت چهره‌های ماندگار و برجسته فرهنگی و هنری است، افزود: هر چند این حرکت در خراسان، دشواری‌ها و موانع خاص خود را دارد، اما تلاش می‌شود شرایط به بهترین شکل ممکن برای برگزاری چنین مراسمی مهیا شود. وی با اشاره به انتخاب مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال ۲۰۱۷ خاطرنشان کرد: یکی از رویکردهایی که در این زمینه باید اتخاذ شود آغاز نهضت تکریم از سرمایه‌های فرهنگی ایران اسلامی است. وی گفت: شجریان در دامان خانواده‌ای مذهبی تربیت شده و دانش‌آموخته مکتب اهل بیت (ع) است که هیچگاه هنرش را به ابتذال آلوده نکرد. محمدرضا شجریان که اول مهر ماه ۱۳۱۹ در مشهد به دنیا آمد، از برجسته‌ترین هنرمندان موسیقی سنتی ایران است و آلبوم‌های بسیار در این زمینه منتشر کرده است. مجمع هنرمندان خراسان، متشکل از پیشکسوتان و فعالان ادبی و هنری خراسان، از سال ۱۳۷۹ با هدف همگرایی و حمایت از هنرمندان خراسانی، تولید آثار هنری فاخر و ارتقای شاخص‌های فرهنگی ایرانی اسلامی در تهران تاسیس شد.